Thursday, December 19, 2013
Жорж Карлин - Цаазын ял
Олон хүн цаазын ялыг илүү олон хүнд хамруулахыг зорьдог. Тэд хар тамхины наймаачдад цаазын ял оноохыг хүсч байна. Гэхдээ энэ чинь тэнэг хэрэг. Тэд үхэхээс айдаггүй. Өдөр бүр л гудамжинд бие биенээ алдаг шүү дээ. Бүлэглэлүүд дандаа л буудалцаж байдаг. Цаазын ял нь үхэхээс айдаг хүмүүст л үйлчилдэг юм. Айхгүй хүн бол хэзээ ч цаазын ялыг тоохгүй. Хар тамхины мөнгийг угаадаг банкирууд ч гэсэн ялгаагүй. Хэрвээ хар тамхины наймаачдыг айлгахыг хүсвэл эхлээд тэдгээр банкируудыг шийтгэх хэрэгтэй. Дунд ангийн бүгд найрамдахч банкируудыг юм. Би Америкийн цагаан арьстнуудын хэрэглэдэг зөөлөн шийтгэл болох хортой тариаг хэлээгүй байна. Тэднийг цовдлох хэрэгтэй. Цовдлох гэдэг чинь еврейчүүд болон христийн шашинтнуудын хамгийн гол шийтгэл шүү дээ.
Би бүүр илүү гоёоор хүмүүсийг толгойг нь доош харуулж цовдлоно. Тэгээд даваа гариг болгоны хөл бөмбөгийн дундуурх завсарлагааны үеэр нэг шалдан цовдлуулсан хүнийг гаргана. Даваа гаригийн цовдлолт. Хүмүүс хөл бөмбөгийг мартаад бүгд анхаарлаа хандуулна. Тайлбарлагч нар хадаасийг ямар өнцгөөр зоохийг тайлбарлах нь сонирхолтой биз дээ айн. Хэрвээ долоо хоног бүр нэг цагаан банкирыг цовдолж байгааг харуулах юм бол хар тамхины тээвэрлэлт маш хурдан саармагжина. Та шоронд эсвэл сургууль дээрээ ч хар тамхи худалдаж авах боломжгүй болж эхэлнэ. Шийтгэл ер нь ямар ч байлаа гээд гэмт хэргийг зогсоох нь цөөн. Хэрвээ библийг унших юм бол дүүрэн залхаан цээрлүүлэх аргууд бий. Тэгэхээр залхаан цээрлүүлэлт бол нэг ёсны шашны зан үйл юм. Энэ бол ариутгаж буй үйл явц. Орчин үеийн өргөл барьц. Хэрвээ цаазын ялыг илүү үзүүштэй болгоод хүмүүст харуулвал эцсийн дүндээ төсөв чинь нэмэх дүнтэй гарах ч юм билүү.
Америкт хийсэн судалгаагаар иргэд цаазын ялыг хүсдэг бас төсвийн тэнцвэртэй байдлыг хүсдэг. Хэсэгхэн хугацаанд ч болов ардчилалтай гэж итгэж боломж юм шүү дээ. Спорт, телевизийн хүчээр ноёлогч анги таныг хэрхэн эдэлж буйг мэдэгдэхгүй анхаарлыг чинь сарниулдаг. Хөл бөмбөг хангалтгүй учраас өдөр бүр цаазын ялыг харуулах хэрэгтэй. Бүүр ивээн тэтгэгчтэйгээр. Хүн алж байх үед тамхины болон архины компаниуд тэдгээр нэвтрүүлгүүдийг ивээн тэтгэхдээ баяртай байх болно. Гэхдээ цовдлолт хангалтгүй, би толгойг нь цавчихийг эргүүлэн авчирна. Толгой цавчилтыг удаашруулан харуулж, дахин давталттайгаар үзүүлнэ. Толгой нь уулын уруу өнхөрхөөр байршуулна. Ёроолд нь дугаарласан 5 нүх байх бөгөөд нэг рүү нь толгой өнхөрч орохоор зохион байгуулна.
Гэртээ байгаа хүмүүс аль нүх рүү толгой орох бол гэж азаа үзэж болно. Стадион дүүрэн хүн цуглуулж мафийнхан ч мөрийцөж болно. Илүү их мөнгө цугларна шүү дээ. Зугаа цэнгэлийг удаан үргэлжлүүлэхийн тулд сүхний оронд гар хөрөө ашиглаж болно. Бүүр удаашруулий гэвэл сэрээ ч ашиглаж болно шүү дээ. Баячуудаас үүсэлтэй өөр нэг сайхан залхаан цээрлүүлэлт бол түүдэг дээр шатаах. Бүтэн сайны өглөө зурагтаар гаргаж болно. Есүстэй залбирангаа шатаж буй ясыг харцгаая. Олон үзэгчдийг татна гэж бодохгүй байна уу? Энэ галзуу улсад шүү дээ? Хуучин сүмд ийм л зүйл хардаг байсан шүү дээ. Мөнгийг нь цуглуулаад төсвийг тэнцвэржүүлж болно.
Хүмүүсийг тосонд чанах ямар вэ? Хүнийг хөлнөөс нь дүүжилж бага багаар доошлуулсаар толгойг нь буцалж буй тосонд дүрнэ. Зугаатай биш гэж үү? Хүмүүсийг хөгжилтэй байлгахын тулд мафийнхан олсны хурдыг зохицуулж болно. Жинхэнэ гэр бүлийн зугаа шүү дээ. Хүүхдүүдэд таалагднаа. Хүүхдүүдийг баясгахын хажуугаар загалмайтны заншилд сургаж байна шүү дээ. Тосонд хүнийг болгож байна. Ивээн тэтгэгч нь "Криско".
Хуучны юм ч яахав. Одоо жоохон орчин үежиж хүмүүсийг Дэлхийн худалдааны төв дээрээс шидвэл яаж байна. Эсвэл чулуу шидэгчээр хүнийг тоосгон хана руу шидэж болно. Гэхдээ телевизийн эфирт тохирохгүй. Хэтэрхий хурдан болоод байна. 50 чулуу шидэгчээр дараалуулан шидэж болно. Гэхдээ сүүлд нь ханаа угаах гэж л зовох байх. Цэвэр цэмцгэр байдал бол бурханлиг байдлын хажууд байдаг.
Одоо харин өндөр технологи. Жижигхээн цөмийн бөмбөгийг цаазлуулах хүний шулуун гэдэс рүү хийчхий. Төсвийг тэнцвэржүүлэх арга зөндөө байгаа биз тиймээ?
Wednesday, December 18, 2013
Сайжрахыг хичээ
Нэг зүйл тодорхой. Бид бол нэг зүйл амьтан. Гэхдээ дараагийн шатанд гарч чадсан амьтан. Бид өөрсдийн оршин буйг мэддэг. Өөрсдийн оршин буйг мэддэг амьтан үргэлж сайжирч, дэвжихийг хичээх хэрэгтэй. Таныг юу хамгийн ихээр сайжруулсан бэ гэж бодох үед сайхан сэтгэл, нөхөрлөл гэдэг хариулт толгойд чинь орж ирэх болов уу. Сайхан сэтгэл, нөхөрлөл хүнийг хамгийн ихээр өөд нь татдаг. Нөхөрсөг дотно харьцааг үүсгэсэнээр бие биенийхээ амжилт, амьдралыг дэмждэг болж бүх л зовлон жаргалаа хуваалцана. Сайхан сэтгэл гэдэг бол хүнд заяагдсан хамгийн сайхан чанар юм. Ийм зүйл заяагдсан байгаа нь өөрөө гайхамшиг билээ. Хайр, магтаал, хүндлэл эдгээр нь үргэлж сэтгэл баясгаж, хүн бүр дуртай байдаг.
Олон хүн дуучин болохыг хүсч гэртээ дуулдаг ч дийлэнх нь гэрээсээ гарч дуулах зориг хүрдэггүй. Гэхдээ гэрээсээ гарч оролдохгүй өнгөрөх юм бол та хожим нь бүүр ч ихээр сэтгэлээр унах болно. Хэрвээ оролдоод үзсэн бол яах байсан бол гэх бодол таныг үргэлж даган зовооно. Хүн болгонд хүрхиймсан гэсэн зорилго байдаг. Харин дийлэнх нь маань тэрийгээ огт оролддоггүй эсвэл эхэлдэггүй. Зорилго мөрөөдлөө биелүүлэх гэж зогсолтгүй урагшлах юм бол аз жаргал ирдэг. Амжилт олох нь чухал ч амжилт олохгүй ч бай мөрөөдлөө дагана гэдэг бол сонирхолтой бөгөөд сургамжтай аялал билээ. Нэр алдартай, олны танил болох нь чухал бус таны хэн болох нь чухал юм. Олны танил болох нь аз жаргалд хүрэх гарц биш. Таныг хаа ч явахад олон хүн таниад эхэлвэл тэр нь тийм ч таатай бус. Та бодит байдлаас хөндийрч эхэлнэ. Яагаад гэвэл таныг таньж буй хүмүүс үргэлж өөрсдийн сайн талуудаа харуулах гэж хичээнэ. Харин та өөрийнхөөрөө байж чадахгүй. Тэдэнд таны талаар урьдчилан бэлтгэгдсэн сэтгэгдэл байгаа. Ялигүй л алдаа хийвэл тэр сэтгэгдлээс нь зөрж таныг муулах болно.
Олон хүний анхаарал, энерги тань руу төвлөрөх үед та маш их ядрах болно. Олны танил байхад бусад хүний жинхэнэ төрхийг олж харахад хэцүү. Тэд байдгаараа л эелдэг байхыг хичээнэ. Бусад хүмүүс гэхээс илүүтэйгээр өөрийгөө ойлгох л хамгийн хэцүү. Хүн бүр бусадтай харилцаж ойлгохыг хичээдэг атлаа өөртэйгөө ярилцах цагийг огт гаргадаггүй. Дийлэнх хүн өөрийн сэтгэл санаагаа ойлгодоггүй. Архинд донтож буй нь өөрийнхөө тархийг зориуд ажиллагаагүй болгож, өөртэй нь тулгарч буй бэрхшээлээс зугтааж буйн илрэл юм. Бодит байдлыг огт хүртэхийг хүсэхгүй байна гэсэн үг. Бодит байдлаас зугтаж буй нь хүн өөрийгөө зэрэмдэглэж байгаа нэг хэлбэр юм. Амьдралаас хулчийж байна гэсэн үг.
Өөрийгөө нээж, амьдралыг өөрөөр харахын тулд тархиа дасгалжуулах хэрэгтэй. Өдөр бүр нэг л зүйлээ хийгээд байвал та дэвжихгүй, сайжрахгүй. Юун түрүүнд өөртэйгөө ярилцаж сур. Биеэ мэдэрч сур. Дасгал сургууль хийж бие чинь хэрхэн хариу үзүүлж, улмаар тархи, сэтгэн бодох чадварт чинь хэрхэн нөлөөлж байгаа мэдэр, анзаар. Чимээгүй тайван орчинд өөртэйгөө сайн ярилц. Би үнэхээр зөв зүйл хийж байна уу, үнэхээр зөв замаар явж байна уу гэдгээ эргэцүүл. Миний хийж буй зүйл бусад хүмүүст ямар ач холбогдолтой, ямар тустай талаар бод. Уураа хянаж сур. Уур олон зүйлийн, өөрөөр хэлбэл олон муу зүйлийн эхлэл болдог. Заримдаа хүн онц ноцтой биш зүйл дээр хүртэл уураан барж өөрийгөөн зовоодог. Сайжирч дэвжин дэвшихийн тулд өөрийгөө ойлгож сурах л хэрэгтэй. Та өөрийгөө мэддэг гэж боддог ч дийлэнхдээ мэдэхгүй байдаг юм.
Олон хүн дуучин болохыг хүсч гэртээ дуулдаг ч дийлэнх нь гэрээсээ гарч дуулах зориг хүрдэггүй. Гэхдээ гэрээсээ гарч оролдохгүй өнгөрөх юм бол та хожим нь бүүр ч ихээр сэтгэлээр унах болно. Хэрвээ оролдоод үзсэн бол яах байсан бол гэх бодол таныг үргэлж даган зовооно. Хүн болгонд хүрхиймсан гэсэн зорилго байдаг. Харин дийлэнх нь маань тэрийгээ огт оролддоггүй эсвэл эхэлдэггүй. Зорилго мөрөөдлөө биелүүлэх гэж зогсолтгүй урагшлах юм бол аз жаргал ирдэг. Амжилт олох нь чухал ч амжилт олохгүй ч бай мөрөөдлөө дагана гэдэг бол сонирхолтой бөгөөд сургамжтай аялал билээ. Нэр алдартай, олны танил болох нь чухал бус таны хэн болох нь чухал юм. Олны танил болох нь аз жаргалд хүрэх гарц биш. Таныг хаа ч явахад олон хүн таниад эхэлвэл тэр нь тийм ч таатай бус. Та бодит байдлаас хөндийрч эхэлнэ. Яагаад гэвэл таныг таньж буй хүмүүс үргэлж өөрсдийн сайн талуудаа харуулах гэж хичээнэ. Харин та өөрийнхөөрөө байж чадахгүй. Тэдэнд таны талаар урьдчилан бэлтгэгдсэн сэтгэгдэл байгаа. Ялигүй л алдаа хийвэл тэр сэтгэгдлээс нь зөрж таныг муулах болно.
Олон хүний анхаарал, энерги тань руу төвлөрөх үед та маш их ядрах болно. Олны танил байхад бусад хүний жинхэнэ төрхийг олж харахад хэцүү. Тэд байдгаараа л эелдэг байхыг хичээнэ. Бусад хүмүүс гэхээс илүүтэйгээр өөрийгөө ойлгох л хамгийн хэцүү. Хүн бүр бусадтай харилцаж ойлгохыг хичээдэг атлаа өөртэйгөө ярилцах цагийг огт гаргадаггүй. Дийлэнх хүн өөрийн сэтгэл санаагаа ойлгодоггүй. Архинд донтож буй нь өөрийнхөө тархийг зориуд ажиллагаагүй болгож, өөртэй нь тулгарч буй бэрхшээлээс зугтааж буйн илрэл юм. Бодит байдлыг огт хүртэхийг хүсэхгүй байна гэсэн үг. Бодит байдлаас зугтаж буй нь хүн өөрийгөө зэрэмдэглэж байгаа нэг хэлбэр юм. Амьдралаас хулчийж байна гэсэн үг.
Өөрийгөө нээж, амьдралыг өөрөөр харахын тулд тархиа дасгалжуулах хэрэгтэй. Өдөр бүр нэг л зүйлээ хийгээд байвал та дэвжихгүй, сайжрахгүй. Юун түрүүнд өөртэйгөө ярилцаж сур. Биеэ мэдэрч сур. Дасгал сургууль хийж бие чинь хэрхэн хариу үзүүлж, улмаар тархи, сэтгэн бодох чадварт чинь хэрхэн нөлөөлж байгаа мэдэр, анзаар. Чимээгүй тайван орчинд өөртэйгөө сайн ярилц. Би үнэхээр зөв зүйл хийж байна уу, үнэхээр зөв замаар явж байна уу гэдгээ эргэцүүл. Миний хийж буй зүйл бусад хүмүүст ямар ач холбогдолтой, ямар тустай талаар бод. Уураа хянаж сур. Уур олон зүйлийн, өөрөөр хэлбэл олон муу зүйлийн эхлэл болдог. Заримдаа хүн онц ноцтой биш зүйл дээр хүртэл уураан барж өөрийгөөн зовоодог. Сайжирч дэвжин дэвшихийн тулд өөрийгөө ойлгож сурах л хэрэгтэй. Та өөрийгөө мэддэг гэж боддог ч дийлэнхдээ мэдэхгүй байдаг юм.
Tuesday, December 17, 2013
Амьдрал
Хүн төрөлхтөн өөрсдийн зан үйлийн хүлээсэнд орсон мэт. Хүн бүр насан туршаа өөртөө бүрдүүлж ирсэн ёс суртахууны хэм хэмжээгээ зөв гэж итгэх хэрэгтэй болдог. Яагаад гэвэл бусад хүмүүст тустай гэж боддог учираас. Бид үл үзэгдэх, бидний ухамсарлаж үл чадах барилдлагаар холбоотой байдаг юм. Хэрвээ та эргэн тойрондоо буй хүмүүсийг хайрлаж, хүндэтгэж, ойлгохгүй бол амьдралаас баяр баяслыг авахгүй. Үл гүйцэлдэх зүйл бодож битгий өөрийгөө зовоо. Хэзээ ч авч чадахгүй машинаа бодож шаналах хэрэггүй. Амьдралаас яаж баяр баяслыг олох замыг л олох хэрэгтэй юм.
Бодит амьдралаас хэзээ ч битгий зугт. Та яг одоо бодит амьдрал дунд байна шүү дээ. Зугтвал алдах болно. Хэрвээ өөрийгөө зөв удирдаж, амьдралаа зөв зохицуулж чадвал амьдрал тэр чигтээ гайхамшигтай аялал болж болно. Хэрвээ алхам бүртээ амьдралаас зугтах юм бол амьдралын чинь тэнцвэр алдагдана. Компьютер, компьютерын тоглоомд донтох ч үүнд хамааралтай. Компьютерын ард өнгөрүүлсэн мөч бүхнийхээ хэрээр амьдралаасаа хумсалсаар л байх болно. Эцэст та нэг зүйлийг анзаарна. Таны интернет амьдрал маш амжилттай, харин бодит амьдрал чинь ямар ч амжилтгүй байгааг.
Бодит амьдрал дээрээ та азгүй амьтан болсноо сүүлд нь ухаарна. Яагаад интернет амьдралд хүмүүс тэгж их цаг заваа зарцуулж байгаа нь энэ нь шинэ бөгөөд сонирхолтой санагдаж буйд юм. Яагаад гэвэл бодит амьдрал дээр хийж чаддаггүй олон зүйлээ та компьютерын ард суугаад хийж чаддаг. Энд та айдасгүй өөртөө итгэлтэй байдаг. Өөрийгөө огт өөр хүнээр төсөөлдөг. Харин нэг зүйлийг дийлэнх нь ухаардаггүй. Хэрвээ та яг энэ компьютерын ертөнцдөө хичээдэг шигээ хичээж идэвхтэй амьдардаг байсан бол бодит ертөнц ямар сайхан байх вэ. Энэ олон хүн интернет орчинд бие биендээ зөвлөгөө өгч, нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцдог шигээ бодит ертөнцөд амьдардаг бол бидний дэлхий жинхэнэ диваажин болох юм. Бид бодит амьдралд хэт дасчаад амьдралын сайхныг ч ухаарахаан байжээ. Хэрвээ бид төрхөөсөө л компьютерын ертөнцөд амьдардаг байгаад нэг өдөр гарч бодит амьдралд амьдарч эхэлвэл харин амьдралын үнэ цэнэ, баяр баясгаланг жинхэнэ утгаар нь ойлгохсон билээ.
Гарч хүмүүстэй танилцаж, хайрлаж, дурлалцаж, согтож, энэ бүхнийг биеээрээ мэдэрч байж л амьдралын сайхныг мэдрэх юм. Яагаад гэвэл компьютерын ертөнц-д өссөн хүн бол эдгээрийг хэзээ ч мэдэрч байгаагүй шүү дээ. Тийм хүмүүст бодит амьдрал шинэ тоглоом мэт л санагдана. Даалгавар бүр нь маш сонирхолтой. Хүмүүс бодит ертөнцөөс дөлж компьютерын тоглоом, интернет орчинд цагийг ихээр өнгөрөөж буй нь нийгмийн дарамт, өөртөө үл итгэх байдлаас улбаатай юм. Энэ хийсвэр ертөнцдөө л хүмүүс өөрсдийгөө жинхэнээр нь мэдэрч, сэтгэл амгалан амьдарч буй мэт санагддаг.
Амьдралаас баяр баясгаланг авч, амьдралыг хайрлахын тулд эхлээд бусдад эерэг энерги, эерэг сэтгэгдэл төрүүлж сурах хэрэгтэй. Хийж буй бүхнээсээ баяр баясгаланг олох гэж хичээ. Хэрвээ өөрийгөө хүчилж хийвэл хэзээ ч сайн зүйлд хүрэхгүй. Нөхөрсөг, эелдэг бай. Гол нь ингэх нь олон хүнд хэцүү байдаг. Яагаад гэвэл эерэг байж анхнаасаа сураагүйд юм. Тийм хүмүүст айдас, үл итгэлцэл давамгайлдаг. Өөрийгөө удирдаж тэвчээртэй байна гэдэг бол маш хэцүү. Өөрийгөө нэг зүйлд бүрэн зориулж түүндээ улайрна гэдэг ч хэцүү. Гэхдээ сурах л хэрэгтэй. Архинд донтох, гар хангалга хийх, мөрийтэй тоглож буй нь өөрийгөө хүн гэдэг бодлоос чөлөөлж бодит амьдралаас зугтаж буйн илрэл юм. Амьдралаас хэзээ ч битгий зугтаа. Харин амьдар.
Бодит амьдралаас хэзээ ч битгий зугт. Та яг одоо бодит амьдрал дунд байна шүү дээ. Зугтвал алдах болно. Хэрвээ өөрийгөө зөв удирдаж, амьдралаа зөв зохицуулж чадвал амьдрал тэр чигтээ гайхамшигтай аялал болж болно. Хэрвээ алхам бүртээ амьдралаас зугтах юм бол амьдралын чинь тэнцвэр алдагдана. Компьютер, компьютерын тоглоомд донтох ч үүнд хамааралтай. Компьютерын ард өнгөрүүлсэн мөч бүхнийхээ хэрээр амьдралаасаа хумсалсаар л байх болно. Эцэст та нэг зүйлийг анзаарна. Таны интернет амьдрал маш амжилттай, харин бодит амьдрал чинь ямар ч амжилтгүй байгааг.
Бодит амьдрал дээрээ та азгүй амьтан болсноо сүүлд нь ухаарна. Яагаад интернет амьдралд хүмүүс тэгж их цаг заваа зарцуулж байгаа нь энэ нь шинэ бөгөөд сонирхолтой санагдаж буйд юм. Яагаад гэвэл бодит амьдрал дээр хийж чаддаггүй олон зүйлээ та компьютерын ард суугаад хийж чаддаг. Энд та айдасгүй өөртөө итгэлтэй байдаг. Өөрийгөө огт өөр хүнээр төсөөлдөг. Харин нэг зүйлийг дийлэнх нь ухаардаггүй. Хэрвээ та яг энэ компьютерын ертөнцдөө хичээдэг шигээ хичээж идэвхтэй амьдардаг байсан бол бодит ертөнц ямар сайхан байх вэ. Энэ олон хүн интернет орчинд бие биендээ зөвлөгөө өгч, нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцдог шигээ бодит ертөнцөд амьдардаг бол бидний дэлхий жинхэнэ диваажин болох юм. Бид бодит амьдралд хэт дасчаад амьдралын сайхныг ч ухаарахаан байжээ. Хэрвээ бид төрхөөсөө л компьютерын ертөнцөд амьдардаг байгаад нэг өдөр гарч бодит амьдралд амьдарч эхэлвэл харин амьдралын үнэ цэнэ, баяр баясгаланг жинхэнэ утгаар нь ойлгохсон билээ.
Гарч хүмүүстэй танилцаж, хайрлаж, дурлалцаж, согтож, энэ бүхнийг биеээрээ мэдэрч байж л амьдралын сайхныг мэдрэх юм. Яагаад гэвэл компьютерын ертөнц-д өссөн хүн бол эдгээрийг хэзээ ч мэдэрч байгаагүй шүү дээ. Тийм хүмүүст бодит амьдрал шинэ тоглоом мэт л санагдана. Даалгавар бүр нь маш сонирхолтой. Хүмүүс бодит ертөнцөөс дөлж компьютерын тоглоом, интернет орчинд цагийг ихээр өнгөрөөж буй нь нийгмийн дарамт, өөртөө үл итгэх байдлаас улбаатай юм. Энэ хийсвэр ертөнцдөө л хүмүүс өөрсдийгөө жинхэнээр нь мэдэрч, сэтгэл амгалан амьдарч буй мэт санагддаг.
Амьдралаас баяр баясгаланг авч, амьдралыг хайрлахын тулд эхлээд бусдад эерэг энерги, эерэг сэтгэгдэл төрүүлж сурах хэрэгтэй. Хийж буй бүхнээсээ баяр баясгаланг олох гэж хичээ. Хэрвээ өөрийгөө хүчилж хийвэл хэзээ ч сайн зүйлд хүрэхгүй. Нөхөрсөг, эелдэг бай. Гол нь ингэх нь олон хүнд хэцүү байдаг. Яагаад гэвэл эерэг байж анхнаасаа сураагүйд юм. Тийм хүмүүст айдас, үл итгэлцэл давамгайлдаг. Өөрийгөө удирдаж тэвчээртэй байна гэдэг бол маш хэцүү. Өөрийгөө нэг зүйлд бүрэн зориулж түүндээ улайрна гэдэг ч хэцүү. Гэхдээ сурах л хэрэгтэй. Архинд донтох, гар хангалга хийх, мөрийтэй тоглож буй нь өөрийгөө хүн гэдэг бодлоос чөлөөлж бодит амьдралаас зугтаж буйн илрэл юм. Амьдралаас хэзээ ч битгий зугтаа. Харин амьдар.
Friday, December 13, 2013
Forex gold trend 12-13
Сар тутмын стокастик унаж байгаа цагт мөддөө сэхэл авахгүй ээ. Өдөр тутмын стокастик унаж байна. Тэгэхээр үргэлжлүүлэн унах болж байна даа.
Амьдралаа эргэцүүл
Юун түрүүнд та бол хүн. Та хэн ч байж болно, капиталист, марксист, буддист, христч, исламын шашинтан. Та ямар нэг замыг сонгодог. Тэр зам чинь зөв ч байж болно, үгүй ч байж болно. Гэхдээ тэдгээр эрхэмлэл чинь таныг муу зүйл рүү татаж болно. Эрүүл ухаанаар сэтгэхийн оронд өөрийн зөв гэж боддог эрхэмлэлдээ автан тэнэглэлд хүрч болно шүү дээ. Ямар ч шашин, үзэл суртал таныг ухаалгаар бодуулахгүйгээр замыг чинь заагаад өгдөг. Та өөрийгөө олохоосоо өмнө тэнэглэл рүү хөтлөгдөж эхэлнэ. Энэ тэнэг замуудыг сонгоогүй бол та өөрийгөө тэс ондоогоор нээж чадах ч байсан юм билүү тиймээ. Хэн ч төгс замыг мэддэггүй юм. Хүн төрөлхтөн өөрсдийн буй болгосон үл үзэгдэх хана хэрмэн дундаа хашигдчаад байна. Мухардалд орсон гэдгээ зоригтойгоор хүлээн зөвшөөрөхгүй бол та суллагдахгүй. Шашныг зөв дагаж мөрдвөл нийгэмд тустай байдаг. Та тэнд бичсэнээр хүмүүстэй сайхан харьцвал хүмүүс ч тантай сайхан харьцана.
Өдөр тутмын амьдралдаа бусдыг хүндэтгэж, хайрлаж харьцвал үл үзэгдэх гинжин хэлхээс улам бэхждэг. Хэрвээ өөрийгөө болон бусдыг хүндлэхгүй бол алхам тутамдаа асуудалтай тулгарна, хаана ч байсан ялгаагүй. Гол нь амьдралаас баяр баясгаланг хүртэж сурах юм. Есүс, Мозес, Буддад ч учир нь буй биш. Тэд бол энэ дэлхий дээр туулах амьдралаа туулсан хүмүүс. Энэ бол таны амьдрал, танаас л бүх зүйл шалтгаална. Эерэг сэтгэгдлийг өөртөө төлөвшүүлэх хэрэгтэй. Тэрнээс 5000 жилийн өмнө хэн нэгний юу гэж бичсэнийг ойлгох нь чухал биш. Хуучин зүйл болгон ухаалаг сургаал гэж ойлгох нь тэнэг хэрэг. Хамгийн чухал зүйл бол одоо, өнөөдөр юм. Яаж хамгийн бүтээлчээр, сайхан амьдрах вэ гэдгийг л олж мэдэх. Эерэг сэтгэгдэл, эерэг уур амьсгалыг бүрдүүлдэг зүйлийг хийх гэж хичээх хэрэгтэй. Бид юу байгалийг, агаарийг бохирдуулж байгааг мэддэг. Төрөлхийн гажиг юунаас үүсч байгааг ч мэддэг. Хэт их химийн бодисоос шалтгаалж байгааг бүгдээрээ л мэддэг шүү дээ. Бид амьдралаа яаж зохицуулах ёстойг мэддэг, яаж зөв хооллохыг мэддэг. Гол нь хэзээ ч хэрэгжүүлдэггүй.
Аз жаргалтай, эрүүл хүн байхын тулд мэддэг зүйлээ л хийхэд болоо шүү дээ. Бие бялдараа хөгжүүл, зөв хоолло, сэтгэл санаагаа тайван байлгаж бясалгал хий, бусадтай сайхан харьц. Энэ чинь дандаа л бидний мэддэг зүйлс шүү дээ. Таньд тустай хүнс гэвэл зөндөө зөндөө ногоо. Сайн мах, маш их ус таньд хэрэгтэй. Хийжүүлсэн ундаа уухаан боль, тэнэглэхээн боль. Дасгаль сургууль хийж өөрийн бие бялдар гэдэг машиныг хэрхэн ажиллаж буйг мэдэр. Хэдий чинээ их хөдөлнө төдий чинээ сэтгэл чинь тайтгарч аливааг бодитоор хүртэж эхэлнэ. Амьдралын мөч бүрийг хайрлаж, баяр баясал авна. Хүн болгон л үүнийг мэддэг тиймээ. Хүмүүстэй эелдэг бай, олон хүн рүү инээмсэглэ. Чадах бүхнээ л хий. Дуртай зүйлээ хий. Дургүй зүйлээ хийж өөрийгөө бүү зовоо. Битгий зогсоо зайгүй мөнгө бодож өөрийгөө шаналга. Яг юу хиймээр байна тэрийгээ л хий. Хэн нэг нь хийж чадаж байгаа бол та ч чадна гэсэн үг.
Хүн болгонд амьдралын зам бий. Гэхдээ дийлэнх нь тэр замаа дагадаггүй. Битгий өөртөө сөрөг сэтгэгдэл төрүүл. Хүүхэд байхад чинь хэн нэг нь аливааг хийж чадахгүй гэж хэлвэл битгий тоо. Тэд мэдэхгүй. Та өөрөө л өөрийгөө мэднэ. Битгий бусдыг дагаж амар хялбар зам сонгох гэж хичээ. Шударгаар шаргуу хөдөлмөрлө. Тэгж байж та хөгжиж өөрийгөө олно. Авьяаслыг хүн өөрийгөө мэддэг, хэзээ ч бусдын үл бүтэх зөвлөгөө эсвэл өөрийг нь зогсоох гэсэн тэнэг сургамжуудыг тоодоггүй юм. Харин сөрөн зогсдог. Тэмц, амьдар, аз жаргалыг ол.
Өдөр тутмын амьдралдаа бусдыг хүндэтгэж, хайрлаж харьцвал үл үзэгдэх гинжин хэлхээс улам бэхждэг. Хэрвээ өөрийгөө болон бусдыг хүндлэхгүй бол алхам тутамдаа асуудалтай тулгарна, хаана ч байсан ялгаагүй. Гол нь амьдралаас баяр баясгаланг хүртэж сурах юм. Есүс, Мозес, Буддад ч учир нь буй биш. Тэд бол энэ дэлхий дээр туулах амьдралаа туулсан хүмүүс. Энэ бол таны амьдрал, танаас л бүх зүйл шалтгаална. Эерэг сэтгэгдлийг өөртөө төлөвшүүлэх хэрэгтэй. Тэрнээс 5000 жилийн өмнө хэн нэгний юу гэж бичсэнийг ойлгох нь чухал биш. Хуучин зүйл болгон ухаалаг сургаал гэж ойлгох нь тэнэг хэрэг. Хамгийн чухал зүйл бол одоо, өнөөдөр юм. Яаж хамгийн бүтээлчээр, сайхан амьдрах вэ гэдгийг л олж мэдэх. Эерэг сэтгэгдэл, эерэг уур амьсгалыг бүрдүүлдэг зүйлийг хийх гэж хичээх хэрэгтэй. Бид юу байгалийг, агаарийг бохирдуулж байгааг мэддэг. Төрөлхийн гажиг юунаас үүсч байгааг ч мэддэг. Хэт их химийн бодисоос шалтгаалж байгааг бүгдээрээ л мэддэг шүү дээ. Бид амьдралаа яаж зохицуулах ёстойг мэддэг, яаж зөв хооллохыг мэддэг. Гол нь хэзээ ч хэрэгжүүлдэггүй.
Аз жаргалтай, эрүүл хүн байхын тулд мэддэг зүйлээ л хийхэд болоо шүү дээ. Бие бялдараа хөгжүүл, зөв хоолло, сэтгэл санаагаа тайван байлгаж бясалгал хий, бусадтай сайхан харьц. Энэ чинь дандаа л бидний мэддэг зүйлс шүү дээ. Таньд тустай хүнс гэвэл зөндөө зөндөө ногоо. Сайн мах, маш их ус таньд хэрэгтэй. Хийжүүлсэн ундаа уухаан боль, тэнэглэхээн боль. Дасгаль сургууль хийж өөрийн бие бялдар гэдэг машиныг хэрхэн ажиллаж буйг мэдэр. Хэдий чинээ их хөдөлнө төдий чинээ сэтгэл чинь тайтгарч аливааг бодитоор хүртэж эхэлнэ. Амьдралын мөч бүрийг хайрлаж, баяр баясал авна. Хүн болгон л үүнийг мэддэг тиймээ. Хүмүүстэй эелдэг бай, олон хүн рүү инээмсэглэ. Чадах бүхнээ л хий. Дуртай зүйлээ хий. Дургүй зүйлээ хийж өөрийгөө бүү зовоо. Битгий зогсоо зайгүй мөнгө бодож өөрийгөө шаналга. Яг юу хиймээр байна тэрийгээ л хий. Хэн нэг нь хийж чадаж байгаа бол та ч чадна гэсэн үг.
Хүн болгонд амьдралын зам бий. Гэхдээ дийлэнх нь тэр замаа дагадаггүй. Битгий өөртөө сөрөг сэтгэгдэл төрүүл. Хүүхэд байхад чинь хэн нэг нь аливааг хийж чадахгүй гэж хэлвэл битгий тоо. Тэд мэдэхгүй. Та өөрөө л өөрийгөө мэднэ. Битгий бусдыг дагаж амар хялбар зам сонгох гэж хичээ. Шударгаар шаргуу хөдөлмөрлө. Тэгж байж та хөгжиж өөрийгөө олно. Авьяаслыг хүн өөрийгөө мэддэг, хэзээ ч бусдын үл бүтэх зөвлөгөө эсвэл өөрийг нь зогсоох гэсэн тэнэг сургамжуудыг тоодоггүй юм. Харин сөрөн зогсдог. Тэмц, амьдар, аз жаргалыг ол.
Saturday, December 7, 2013
Нелсон Манделагийн үхэлд барууны удирдагч нар харамсч байна гэнэ шүү!
Манайд ирчээд байгаа хөрөнгө оруулагчид чинь Нелсон Манделаг 27 жил хорьсон нөгөөх англичууд шүү дээ. Тэднээс сайн зүйл саналтгүй. Английн ерөнхий сайд Манделаг баатар байсан гэнээ. Хүнийг 27 жил шоронд хатаачаад бас худлаа жүжиглэж чаднаа айн. Реган Манделаг террорист гэж байв. Татчер Манделаг хий хоосон хийрхэгч гэж байв. Тэдний корпорациудын эсрэг тэмцсэн болгон террорист болдог.
Friday, December 6, 2013
Өөрөөрөө бахархагч хэрэглээ ба өөрийгөө сөнөөхүй
Эрүүл мэнд бол ямар ч ашиггүй. Өвчин, сэтгэл зовнил, солиорол нь маш их ашигтай. Эдгээр нь өнөөгийн бидний амьдарч буй өөрөөрөө бахархагч хэрэглээний нийгмийн хамгийн гол сөнөөгч хүчин зүйлүүд юм. Энэ нь эцэстээ нийгмийн эмгэгийн төвшинд хүрчээ. Өсвөр насны хүүхдүүдэд ч хэрэглээний нийгмийн нөлөө ихээр тусгалаа олж байна. Эмч Биржит өөрөөрөөн бахархагч хэрэглээг өөрийгөө сөнөөгч үйл ажиллагаа гэж тодорхойлжээ: Ямар ч жамаараа яваа экосистемын эсрэг үхлийн дайсагнал юм.
"Миний өвчтөнүүд зурагтанд, үсээ гурван өнгөөр будуулахад, зөв гутал цүнхээ сонгоход, үнэтэй машинд, том тансаг байшинд маш их цаг заваа зарцуулж байгаад би гайхдаг. Би тэдэнд зурагтаа унтраагаад, байгальд зугаалж, ногоогоор эрүүл хоол хүнс хийж ид гэж зөвлөхөд тэд маш ихээр айж сандардаг. Манай нийгмийн сэтгэл үл ханах дотоод зөрчил нь бүүр амиа хорлоход хүргэж мэдэхээр хүчтэй нөлөөтэй болжээ.
Эртний хүмүүсийн генетикийг судлахад өнөөгийн хүмүүсээс 10 дахин илүү бактерийн агууламжтай байжээ. Хүний биед хүнсний ногоо ямар их хэрэгтэйг энэ нь харуулж буй юм. Хоолны харшил өсч байна, нэгдүгээр зэргийн чихрийн шижин газар авч, зожиг хүмүүс ихслээ. Экосистемын эсрэг бидний соёлын дайсагнал нь муу үр дагавар авчирч байна. Бидний капиталист ертөнцөд эдгээр үзэгдлүүд хүчээ улам л авсаар байгаа билээ. Хэт их ариутгагч ба пластик хэрэглэж байна."
Өөрөөрөөн бахархагч хэрэглээ нь айдас дээр суурилдаг. Хэрэглэхээн больчихвол л сэтгэл санаа нь хоосорчихгоод байгаам шиг тэр айдас юм. Маркетингийн асар том машины хүчээр таныг өөрийгөө үнэ цэнэгүй мэт бодогдуулахад хүргэдэг. Бидний хэт цэмцгэр орчин нь хүнд хэрэгтэй олон бактеруудыг алж байдаг. Бид ариутгалын бодис хэрэглэхдээ өөрт хэрэгтэй олон сайн бактеруудыг алахаас гадна бүх муу бактеруудыг давхар алж, харин эцэстээ хамгийн амьдрах чадвар сайтай хамгийн хүчтэй бактерууд таны биед үлддэг. Энэ хэт их сурталчилсан ариутгалын бодисоос болж хүмүүс баргийн антибиотикт эдгэхээн байжээ.
Хүн өөрийгөө хэт ариутгах нь бараг донтолтын хэмжээнд хүрсэн бөгөөд өөрөөрөөн бахархагч хэрэглээний нийгмийн амин сүнс нь юм. Зогсоо зайгүй таныг бөмбөгдөх хэтрүүлэгтэй суртал ухуулгын үр дүнд таны айдас юунд хүргэх вэ? Бодит байдлыг бодитоор хүлээж авах чадвараа алдана. Байнгын айдас хүйдсээсээ болж өөртөө огт хэрэггүй зүйлсийг худалдан авч өөрийн төсөөллийн ертөнцдөө гэрэл гэгээ тусгахыг оролддог. Нийгмийн бодлоос ч үхтлээ айдаг. Зөвхөн худалдан авч буй зүйлсээрээ өөрийн айдас болон, сул дорой байдлаа далдлахыг оролддог билээ.
Өсвөр насны хүүхдүүдийг сэтгэцийн эмгэгтэй болгох нь ашигтай бизнес юм. Айдас хүйдэстэй, өөртөө сэтгэл дундуур байдаг хүмүүс нь маш ихээр хэрэглэгч болдог. Тэд зөвхөн эцэс төгсгөлгүй хэрэглэгч болоод зогсохгүй хайр ба амьдралын төлөө тэмцэх амьтны зөнгөө гээдэг. Нэгэнт ангалд унасан бол тэдэнд буцаж гарах найдлага байхгүй бөгөөд хэзээ ч эрүүл мэнд болон экосистемын талаар мэдэхгүй байсаар өөрийн булингартсан ертөнцдөө үлдсэн амьдралаа өнгөрүүлдэг юм.
"Миний өвчтөнүүд зурагтанд, үсээ гурван өнгөөр будуулахад, зөв гутал цүнхээ сонгоход, үнэтэй машинд, том тансаг байшинд маш их цаг заваа зарцуулж байгаад би гайхдаг. Би тэдэнд зурагтаа унтраагаад, байгальд зугаалж, ногоогоор эрүүл хоол хүнс хийж ид гэж зөвлөхөд тэд маш ихээр айж сандардаг. Манай нийгмийн сэтгэл үл ханах дотоод зөрчил нь бүүр амиа хорлоход хүргэж мэдэхээр хүчтэй нөлөөтэй болжээ.
Эртний хүмүүсийн генетикийг судлахад өнөөгийн хүмүүсээс 10 дахин илүү бактерийн агууламжтай байжээ. Хүний биед хүнсний ногоо ямар их хэрэгтэйг энэ нь харуулж буй юм. Хоолны харшил өсч байна, нэгдүгээр зэргийн чихрийн шижин газар авч, зожиг хүмүүс ихслээ. Экосистемын эсрэг бидний соёлын дайсагнал нь муу үр дагавар авчирч байна. Бидний капиталист ертөнцөд эдгээр үзэгдлүүд хүчээ улам л авсаар байгаа билээ. Хэт их ариутгагч ба пластик хэрэглэж байна."
Өөрөөрөөн бахархагч хэрэглээ нь айдас дээр суурилдаг. Хэрэглэхээн больчихвол л сэтгэл санаа нь хоосорчихгоод байгаам шиг тэр айдас юм. Маркетингийн асар том машины хүчээр таныг өөрийгөө үнэ цэнэгүй мэт бодогдуулахад хүргэдэг. Бидний хэт цэмцгэр орчин нь хүнд хэрэгтэй олон бактеруудыг алж байдаг. Бид ариутгалын бодис хэрэглэхдээ өөрт хэрэгтэй олон сайн бактеруудыг алахаас гадна бүх муу бактеруудыг давхар алж, харин эцэстээ хамгийн амьдрах чадвар сайтай хамгийн хүчтэй бактерууд таны биед үлддэг. Энэ хэт их сурталчилсан ариутгалын бодисоос болж хүмүүс баргийн антибиотикт эдгэхээн байжээ.
Хүн өөрийгөө хэт ариутгах нь бараг донтолтын хэмжээнд хүрсэн бөгөөд өөрөөрөөн бахархагч хэрэглээний нийгмийн амин сүнс нь юм. Зогсоо зайгүй таныг бөмбөгдөх хэтрүүлэгтэй суртал ухуулгын үр дүнд таны айдас юунд хүргэх вэ? Бодит байдлыг бодитоор хүлээж авах чадвараа алдана. Байнгын айдас хүйдсээсээ болж өөртөө огт хэрэггүй зүйлсийг худалдан авч өөрийн төсөөллийн ертөнцдөө гэрэл гэгээ тусгахыг оролддог. Нийгмийн бодлоос ч үхтлээ айдаг. Зөвхөн худалдан авч буй зүйлсээрээ өөрийн айдас болон, сул дорой байдлаа далдлахыг оролддог билээ.
Өсвөр насны хүүхдүүдийг сэтгэцийн эмгэгтэй болгох нь ашигтай бизнес юм. Айдас хүйдэстэй, өөртөө сэтгэл дундуур байдаг хүмүүс нь маш ихээр хэрэглэгч болдог. Тэд зөвхөн эцэс төгсгөлгүй хэрэглэгч болоод зогсохгүй хайр ба амьдралын төлөө тэмцэх амьтны зөнгөө гээдэг. Нэгэнт ангалд унасан бол тэдэнд буцаж гарах найдлага байхгүй бөгөөд хэзээ ч эрүүл мэнд болон экосистемын талаар мэдэхгүй байсаар өөрийн булингартсан ертөнцдөө үлдсэн амьдралаа өнгөрүүлдэг юм.
Friday, November 29, 2013
Tuesday, November 26, 2013
Улс тунхагласны баярын мэнд хүргье Монголчуудаа
Бид энэ өдрийг мартах учиргүй. Үр хүүхдэдээ ч мэдүүлэх хэрэгтэй. Бөхийн барилдаанд төрийн гурван өндөрлөг ирсэнгүй. Тэдэнд хамаагүй үйл явдал юм байлгүй дээ.
Friday, November 22, 2013
Sunday, November 17, 2013
Төгрөг гадаад худалдаанд нөлөөлдөг гэх төөрөгдөл
Төгрөг олон улсад ямар ч нөлөөгүй болохоор доллартай уядаг нь буруу юм. Яагаад гэвэл эндээ хичнээн ч төгрөг хэвлээд гадны банкаас доллараар солиулж чадахгүй. Тийм болохоор ямар нэг юм зарж байж л доллартай болох боломжтой. Тэгэхээр төгрөг гадаад худалдаанд ямар ч нөлөөгүй. Төгрөг хямдарвал экспортонд сайн гэдэг нь тархи угаалт. Бид төгрөгийн хэлбэлзлээр биш олон улсын ханшаар бараа бүтээгдэхүүнээ зардаг. Төгрөг гээч цаас нь яг юунд хэрэгтэй зүйл вэ гэхээр Монголчууд Монголынхоо нутаг дэвсгэр дээр хоорондоо арилжаа, наймаа, солилцоо хийхийн л тулд юм. Харин дэлхийн банк доллартай уяж төгрөгийг үнэгүйдүүлж байгаа нь Монголын иргэдийг ядуу байлгаж эдийн засагт нь хяналтаа тавих бодлого билээ.
Монгол банкны захирал байх хангалтгүй. Юун түрүүн дэлхийн банкны гишүүнчлэлээсээ гарч байж бие ээ даах чадвартай болно. Гарлаа гэхэд Монгол улсыг маш ихээр дарамтална. Террорист ч гэж хэлнэ. Дэлхийн банкны гишүүн улсууд алтаар баталгаажуулж болохгүй. Өөрсдийнхөө хэвлэсэн өрийн бичгийг тулгах арга юм. Тиймээс л Орос, Хятад, Энэтхэг алтаар баталгаажуулах гээд зүтгээд байна. Бид ямар нүүж чадах биш хоёр хөршөө дууриах нь зөв.
Tuesday, November 12, 2013
Monday, November 11, 2013
Төсөв хэмээх сайхан мөнгө идэх боломж
Засгийн газар хүмүүсийн мөнгөний нийлүүлэлтийг атгаж буй учраас асуудлууд үүсээд байна. Мөнгөний нийлүүлэлтийг бидний эсрэг ашиглаж байна. Хятад руу бүх орлогоо гаргадаг системтэй байсаар байх юм бол тэтгэвэртээ гараад ядууралтай золгодог үзэгдэл зогсохгүй. Алт мөнгөний системыг буцаан авчирснаар төв банкны нөлөөллийг багасгана. Тэд одоо дураараан хэвлэж төгрөгийг үнэгүйдүүлж байна. Насаараа зүтгэчээд тэтгэвэр чинь бага байна гэж үү? Яагаад гэвэл бүтээсэн бүхэн чинь гадагшаа гараад энд хуримтлал үүсэхгүй байна.
100 сая малтай Монголчууд махны хомсдолд оров. Эмээлтэд хятадууд махан овоо үүсгэв. Монголын төр харин хурааж чаддаггүй ээ. 40 сая гэдэг нь баримжаа тоо юм аа. Нэг бүрчлэн тоолохоон болиод удаж байна. Хөдөөгүүр олон хүнтэй уулзлаа. Олон ч сумдын удирдах албаны хүнтэй уулзав. Хамгийн боломжит тоо нь 70-100 сая гэдгийг тэднээс сонслоо. Нийт нутгийн 70 хувь цөлжсөнд гайхах зүйл алга. Одоо зөвхөн асуулгын аргаар тоолдог юм байна.
Газрын тосны газрын дарга асан Д.Амарсайхан Петро Чайна компаниас манайд өгдөг 24 хувийн мөнгөний 1 хувийг хувьдаа завшдаг байжээ.
ТЭЦ 4 засвар үйлчилгээгээ хувийн хэвшлээр хийлгэхэд 1.7 тэрбум төгрөг болжээ. ТЭЦ 3 өөрсдөө засварын алба байгуулаад 480 саяыг хэмнэжээ.
Энэ хүмүүс хэдэн зуун саяар шавар суварга босгож байхаар хүүхдийн цэцэрлэг барьдаг болиосой. Дотроо намайг улам баяжуулаад өгөөч гэж залбирдаг биз.
100 сая малтай Монголчууд махны хомсдолд оров. Эмээлтэд хятадууд махан овоо үүсгэв. Монголын төр харин хурааж чаддаггүй ээ. 40 сая гэдэг нь баримжаа тоо юм аа. Нэг бүрчлэн тоолохоон болиод удаж байна. Хөдөөгүүр олон хүнтэй уулзлаа. Олон ч сумдын удирдах албаны хүнтэй уулзав. Хамгийн боломжит тоо нь 70-100 сая гэдгийг тэднээс сонслоо. Нийт нутгийн 70 хувь цөлжсөнд гайхах зүйл алга. Одоо зөвхөн асуулгын аргаар тоолдог юм байна.
Газрын тосны газрын дарга асан Д.Амарсайхан Петро Чайна компаниас манайд өгдөг 24 хувийн мөнгөний 1 хувийг хувьдаа завшдаг байжээ.
ТЭЦ 4 засвар үйлчилгээгээ хувийн хэвшлээр хийлгэхэд 1.7 тэрбум төгрөг болжээ. ТЭЦ 3 өөрсдөө засварын алба байгуулаад 480 саяыг хэмнэжээ.
Энэ хүмүүс хэдэн зуун саяар шавар суварга босгож байхаар хүүхдийн цэцэрлэг барьдаг болиосой. Дотроо намайг улам баяжуулаад өгөөч гэж залбирдаг биз.
65000 хүүхэд цэцэрлэг хүрэлцэхгүй гэртээ байна. Харин 1500 хүний багтаамжтай шорон барихын тулд 14 тэрбумыг төсөвлөжээ. Хүүхдийн цэцэрлэгийг тэсвэрлэж болох зардал гэж тайлбарлаж байна. Харин шорон барих нь нэн тэргүүний ажил гэж үзжээ.
Хятадтай тэрбум тонн нүүрс зарах гэрээ хийгээ юу? 50 тэрбум доллар байна. Бондын хүүгээ дарах л юм байна. Тэр өр тавьсан компаниудыг өөрсдөөр нь төлүүлээрэй дээ. Ард түмний 50 тэрбум долларт хүргэж болохгүй шүү. Тэрбум тонн нүүрсээ угаагаад зарвал 300 тэрбум доллар болох юм байна. Нэн даруй боловсруулах үйлдвэр хэрэгтэй байна даа.
Монголын нүүрсний нөөц 20 тэрбум тонн. Гэр хороололд амьдардаг Монголчууд ганц уут нүүрсэнд хэдэн мянган төгрөг төлдөг. Хятадын жилийн хэрэглээ 3.75 тэрбум тонн. Монгол хятадын хэрэгцээг хангах гэж оролдох юм бол 6 жилийн дараа бүх нүүрсээ барна. Ухаалаг зарцуулахгүй бол хятад гэдэг ёроолгүй савыг дүүргэж хүчрэхгүй шүү.
Их дээд сургуулиудыг дэмжихэд 6 тэрбумыг төсөвлөжээ. Яг яаж дэмжих нь тодорхойгүй байгаа гэнэ. Орон нутгийн инженерийн шугам сүлжээг шинэчлэхэд 14 тэрбум. Хаана шинэчлэх нь одоогоор тодорхойгүй. Стратегийн хот сууринг тодорхойлоход 1 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн байна. Стратегийн хот суурин гэж яг юу вэ нөхдөө?
Өмнөд Африкийн Стандарт банк Монголын 350 сая долларын өрийг зарах болсон байна. Ямар компаний өр гэдэг нь нууц байна. Манай гадаад өрийг хятадууд худалдаж аваад байхад л манайх хятадын атганд орчиж байгаан.
Монгол улс хятадаас 240 сая долларын зээл авах гэж байна. Монгол банкны ханш огт хөдлөөгүй байхад арилжааны банкууд зарим өдрүүдэд долларын ханшийг 5 төгрөгөөр нэмсэн байжээ. Батбаяр сайд бондын хүүгээ төлсөн гэж хэлсэн боловч яг ямар эх үүсвэрээр төлсөнөө хэлэлгүй бөөрөнхийлөөд орхив.
Монгол улс жил тутам бондын хүүнд 70 сая доллар төлнө. Бондноос олсон 35 сая долларыг арилжааны банкуудад төгрөг хэлбэрээр байршуулж Монголчуудаас мөнгө хүүлнэ.
Энэ жил алт олборлолт төлөвлөгөө 94 хувиар давж 6.98 тонн болжээ. Юун уул уурхай сөнөх. Усгүй болж байна.
Бондоос хэвлэсэн төгрөгний ашгийн гуравны хоёрыг арилжааны банкууд авна. Банкуудад завшаантай хэрэг болжээ.
Монголын ядуурал эд баялгийн дутагдлаас биш чалхгүй төгрөгнөөс үүдэлтэй. Алтаар баталгаажаагүй шалдан төгрөгний буруу. Агаарын бохирдлыг бууруулах шалгарсан арга бол орон сууцжуулах. Харин Монголд утаагүй зуух нэртэй хятад зуух тараадаг. Утаагүй зуухыг хагас коксжсон нүүрсээр хангах үйлдвэрүүд нь улсаас хэдэн тэрбумаар нь авчаад одоо бүгд дампуурсан.
Агаарын бохирдлыг бууруулах шалгарсан арга бол орон сууцжуулах. Харин Монголд утаагүй зуух нэртэй хятад зуух тараадаг. Утаагүй зуухыг хагас коксжсон нүүрсээр хангах үйлдвэрүүд нь улсаас хэдэн тэрбумаар нь авчаад одоо бүгд дампуурсан.
Улсын компаниуд засварын багаа өөрсдөө бэлдэж гаргаад маш их мөнгө хэмнэж байгаа практик бэлэн байна. Улсын компани засварын багаа өөрсдөө бэлдээд ажиллуулахаар мөнгөө 3 дахин хэмнэж байгаа нь бас л гайхалтай шүү.
Солонгост байгаа Монголчууд дунджаар жилдээ 10 сая доллар Монгол руу явуулдаг. Монголд байгаа Солонгосууд тэрбум доллар нутаг руу явуулдаг.
Сүүлийн гурван жилд утаа бууруулах ажилд 98 тэрбум төгрөг зарцуулжээ. Орон сууцны 8 хувийн зээл авсан 10000 өрхийн 90 хувь нь хувьдаа байртай байжээ. Зээл эзэндээ очихгүй байна. Ер нь хувьдаа 5-6 байртай хүмүүс маш их болсон. Зөвхөн түрээсээр амьдардаг. Дийлэнхдээ Монголд амьдардаггүй бүлэг хүмүүс бий. Байр хэрэгтэй 100000 өрхийн зөвхөн 1 хувь байртай болох найдвартай. Гэхдээ банк гэрээгээ шинэчлээд луйвардчихгүй бол. Орон сууцны зээл олгоход 990 тэрбумыг банкуудад байршуулсан байна.
Солонгос эзэнтэй кино театр 200 хүний суудалтай танхимд 6000 аар билет зараад нэг удаа кино үзүүлэхэд 1200000 төгрөгийн орлого олж байна. Энэ үйл явц бүтэн сарын турш олон танхимд зэрэг болно гээд төсөөлдөө.
Хас банк ОУСК аас авсан 50 сая доллараа төгрөг болгон зээл гаргах гэж байна. Инфляци нэмэгдэх бас нэгэн шалтгаан.
Ард кино театрт Хас банк ажиллаж байна. Элдэв Очир кино театрт Хөрөнгийн бирж ажилласаар л. Од кино театрт "Амьд үгс" христийн сүм ажиллаж байна. Тэнгисийн 66 хувийг солонгосууд эзэмшиж буй аж.
Өвөрхангайн Арвайхээр суманд 2006 онд дотуур байр барихаар 1.3 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн ч одоо 6 тэрбум хэрэгтэй гээд дуусгаагүй л байна. Төсвөөс мөнгө идэхийн тулд сургууль, цэцэрлэг, номын сан барих нэрийдлээр олон тэрбумыг төсөвлөсөн байжээ. Дандаа хүүхдийн нэр барьдаг аж. Бэлэн бус мөртлөө мөнгөө батлуулаад авсан 46 төслийг хасахаар болж. Аудит хийсэн 289 төслөөс 184 нь шалгалтанд бүдэрсэн байна.
Хөвсгөлийн Бүрэнхааны фосфоритын ордыг хятадын Сутайхэнцо, Топрохэнцо компаниуд эзэмшиж байна. Талст Маргад компаний Хөвсгөлийн Бүрэнхааны 8 лицензийг Улсын дээд шүүх цуцалжээ. Талст Маргад компани эсэргүүцэж Дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч Зоригтод нэхэмжлэл гарган шийдвэрийг хүчингүй болгохыг хүсчээ.
Энэ жил 234 тэрбум, ирэх жил 240 тэрбумыг хүүхдийн мөнгөнд зарцуулна.
Хан Уул дүүрэгт баригдаж буй эмнэлгийн 70 хувийг 18 тэрбумаар барьжээ. Одоо үлдсэн хэсгийг нь барихад 14 тэрбум хэрэгтэй гэнэ. 2007 онд Баян-Өлгий аймагт 30 саяар төсөвлөсөн номын санг одоо барихын тулд 422 сая хэрэгтэй гээд сууцгааж байна. Геронтологийн төвийг барихын тулд төсвөөс 4 өөр мөнгө авсан баримт гарч иржээ. Аль нь жинхэнэ гэдэг нь тодорхойгүй. Барилгын хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт дандаа намар хийгддэг аж. Он дамнуулж ирэх жил нь илүү мөнгө нэхдэг байна.
Өвөрхангайн Арвайхээр суманд 2006 онд дотуур байр барихаар 1.3 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн ч одоо 6 тэрбум хэрэгтэй гээд дуусгаагүй л байна. Төсвөөс мөнгө идэхийн тулд сургууль, цэцэрлэг, номын сан барих нэрийдлээр олон тэрбумыг төсөвлөсөн байжээ. Дандаа хүүхдийн нэр барьдаг аж. Бэлэн бус мөртлөө мөнгөө батлуулаад авсан 46 төслийг хасахаар болж. Аудит хийсэн 289 төслөөс 184 нь шалгалтанд бүдэрсэн байна.
Хөвсгөлийн Бүрэнхааны фосфоритын ордыг хятадын Сутайхэнцо, Топрохэнцо компаниуд эзэмшиж байна. Талст Маргад компаний Хөвсгөлийн Бүрэнхааны 8 лицензийг Улсын дээд шүүх цуцалжээ. Талст Маргад компани эсэргүүцэж Дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч Зоригтод нэхэмжлэл гарган шийдвэрийг хүчингүй болгохыг хүсчээ.
Энэ жил 234 тэрбум, ирэх жил 240 тэрбумыг хүүхдийн мөнгөнд зарцуулна.
Хан Уул дүүрэгт баригдаж буй эмнэлгийн 70 хувийг 18 тэрбумаар барьжээ. Одоо үлдсэн хэсгийг нь барихад 14 тэрбум хэрэгтэй гэнэ. 2007 онд Баян-Өлгий аймагт 30 саяар төсөвлөсөн номын санг одоо барихын тулд 422 сая хэрэгтэй гээд сууцгааж байна. Геронтологийн төвийг барихын тулд төсвөөс 4 өөр мөнгө авсан баримт гарч иржээ. Аль нь жинхэнэ гэдэг нь тодорхойгүй. Барилгын хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт дандаа намар хийгддэг аж. Он дамнуулж ирэх жил нь илүү мөнгө нэхдэг байна.
Монгол хямраад байна уу цөөн хүн баяжаад байна уу?
Азийн баячуудын жагсаалтанд Монголоос 35 хүн оржээ. Монголд санхүүгийн хямрал болоогүй тэдгээр нөхдүүдийн халаас руу ороод байгаа аж. Үнэхээр хямрал болсон бол Монголын бүх иргэний орлого хамтдаа буурах учиртай. Мөнгөний урсгал л цөөн хүн рүү яваад байгаа аж. Бидэнд болохоор хямраад байна гэж итгүүлэх гээд байгаа. Хууль бус үйлдлээ хуульчилна гэж сайхан арга байна л даа. Мань 35 баяны нийт хөрөнгө 6 тэрбум доллар болжээ. Харин маниустаа 1.5 тэрбум долларын өр бэлэглэж өгөөмөр загнав. Цаашид ч бэлэглэх болно. Улсын өр гэдэг бол төсөвөөс гарах бөгөөд хэзээ ч компаниуд төлдөггүй юм. Гадаад өрийн 70 хувийг компаниуд бий болгожээ. Компани дампуурал зарлавал Монголын төр төлөх болно. Ашгийг цөөхүүлээ хүртэж, алдагдлыг олуулаа төлнө гэдэг нь энэ юм.
Жижиг дунд үйлдвэрийн нэр барьж мөнгө идсээр
Жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжих нэрийдлээр жил бүр төсвөөс 30 тэрбумыг гаргасан байгаан. Өөрсдөө жижиг компаниуд, хоршоонууд байгуулж тэр мөнгийг зувчуулдаг. Нэг хүний нэр дээр 50 компани байх нь ч бий. Бас болоогүй ээ 300 тэрбумын бонд гаргасан. Тэр 300 тэрбум яг жинхэнэ эзэддээ очоогүй нь мэдээж. Улс орнууд том аж үйлдвэрийн хүчээр хөдөлдөг болоод бараг хагас мянган болж байхад Монголд ЖДҮ ярьсаар л...
Хөрөнгө оруулалт гэдэг бол мөнгө авчрах биш технологи нэвтрүүлэх юм
Рио Тинто чаддаг Монголчууд чаддаггүй гэх. Гэтэл Рио өөрсдөө бүгдийг хийхгүй байгаа. Тэд өөр компанийг хөлсөлж ажиллуулдаг. Рио Тинто бол 3 өрөө байр хөлслөөд хажуу хоёр өрөөгөө өөр хүмүүст давхар хөлсөлж буй хүнтэй л ижил юм.
Хөрөнгө оруулалтыг мөнгө гэж ойлгоод байдаг. Гэтэл үнэндээ бол технологи нэвтрүүлж зарах юмтай болохыг хөрөнгө оруулалт гэж байгаан. Дотооддоо технологи эзэмшихгүй бол гадны хичнээн ч компани орж ирээд нэмэргүй. Тэд чинь ашигаа хамаал арилж өгнө.
Технологи нэвтрүүлэхийн давуу тал гэвэл хэдхэн грамм алт, зэсээр сайн чип хийгээд хэдэн зуун мянган доллараар зарж болно. Хэдэн зуун мянган доллар олох гэж манайхан хичнээн их газар ухаж, байгаль сүйтгэдэг билээ. Ундны хамаг усаа юүлэх хэрэгтэй болдог.
Хөрөнгө оруулалт гэдэг бол мөнгө биш. Өндөр технологи бүхий том үйлдвэр барихыг хөрөнгө оруулалт гэнэ. Зах зээлийн ертөнцөд зарах юмтай хүн л бусдаас давуу талтай. Худалдан авагчид бол үргэлж зарж буй хүний нөлөөнд байдаг. Тиймээс Монгол улсад гадны мөнгө биш гадны өндөр технологийг Монголд нутагшуулах нь илүү үр дүнтэй хөрөнгө оруулалт юм. Гэтэл одоо Монголд мөнгө байхгүй гэж сурталдаж байна. Байгалийн баялаг өөрөө мөнгө юм. Хөрөнгийг зөвхөн хэвлэсэн цаасаар төсөөлүүлж байна. Бодит баялаг л өөрөө хөрөнгө. Цаасыг зогсоо зайгүй хэвлэж болно.
Барууны ертөнц Кубын хувьсгалыг хараар буддаг. Тухайн үед Кубын газар нутгын 70 хувийг Америкийн корпорациуд эзэмшиж байв. Гадны нөлөөтэй асар том суртал ухуулга, компанит ажил Монголд өрнөөд байна л даа. Доллараас хараат байлгах бодлого. Ер нь пост социалист орнуудад ажиллуулах дотоодын эдийн засгийн алуурчдыг 80 оны дунд үеэс бэлдэж эхэлсэн байдаг юм билээ.
Америкийн бүх том компаниуд Хятадад үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа нь өөрөө хөрөнгө оруулалт юм. Монголд хэдэн Америк компани үйлдвэрлэж байна?
Хөрөнгө оруулалтыг мөнгө гэж ойлгоод байдаг. Гэтэл үнэндээ бол технологи нэвтрүүлж зарах юмтай болохыг хөрөнгө оруулалт гэж байгаан. Дотооддоо технологи эзэмшихгүй бол гадны хичнээн ч компани орж ирээд нэмэргүй. Тэд чинь ашигаа хамаал арилж өгнө.
Технологи нэвтрүүлэхийн давуу тал гэвэл хэдхэн грамм алт, зэсээр сайн чип хийгээд хэдэн зуун мянган доллараар зарж болно. Хэдэн зуун мянган доллар олох гэж манайхан хичнээн их газар ухаж, байгаль сүйтгэдэг билээ. Ундны хамаг усаа юүлэх хэрэгтэй болдог.
Хөрөнгө оруулалт гэдэг бол мөнгө биш. Өндөр технологи бүхий том үйлдвэр барихыг хөрөнгө оруулалт гэнэ. Зах зээлийн ертөнцөд зарах юмтай хүн л бусдаас давуу талтай. Худалдан авагчид бол үргэлж зарж буй хүний нөлөөнд байдаг. Тиймээс Монгол улсад гадны мөнгө биш гадны өндөр технологийг Монголд нутагшуулах нь илүү үр дүнтэй хөрөнгө оруулалт юм. Гэтэл одоо Монголд мөнгө байхгүй гэж сурталдаж байна. Байгалийн баялаг өөрөө мөнгө юм. Хөрөнгийг зөвхөн хэвлэсэн цаасаар төсөөлүүлж байна. Бодит баялаг л өөрөө хөрөнгө. Цаасыг зогсоо зайгүй хэвлэж болно.
Барууны ертөнц Кубын хувьсгалыг хараар буддаг. Тухайн үед Кубын газар нутгын 70 хувийг Америкийн корпорациуд эзэмшиж байв. Гадны нөлөөтэй асар том суртал ухуулга, компанит ажил Монголд өрнөөд байна л даа. Доллараас хараат байлгах бодлого. Ер нь пост социалист орнуудад ажиллуулах дотоодын эдийн засгийн алуурчдыг 80 оны дунд үеэс бэлдэж эхэлсэн байдаг юм билээ.
Америкийн бүх том компаниуд Хятадад үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа нь өөрөө хөрөнгө оруулалт юм. Монголд хэдэн Америк компани үйлдвэрлэж байна?
Энхийг сахиулах нэрийдэлтэй корпорациудын дайн
Осама Бин Ладен л гэхэд цагтаа АНУ-ын тагнуулын төвийн агент байсан хүн шүү дээ. Хэрэгцээгүй болохоороо хараар будаж устгана гэдэг чинь энэ шүү дээ. Гэхдээ Осамагийн үзэл баримтлал ч Зөвлөлтөөс хойш их өөрчлөгдсөн байх.
Хэрвээ барууны ертөнц тийм л их хүний эрх чөлөөг дээдэлдэг юм бол яагаад одоо болтол тэдгээр улсууд руу дайрахгүй байна вэ. Миний мэдэхээр намайг хүүхэд байхад л Хойд Солонгос уран баяжуулаад байна яадаг билээ гээл мэдээгээр гардаг байлаа. Тэр үед энхийг сахиулагчид хаана байсан бэ? Одоо болохоор цөмийн зэвсэгтэй болчихлоо яанаа л гээд байна. Нэг зүйл л тодорхой. Барууны ертөнц зөвхөн өөрт ашигтай дайн л хийнэ. Тэдэнд Солонгос хүн зовж байна уу, Ливи хүн зовж байна уу огт ялгаагүй.
Ливичүүд баярлаж байна гэж үү? Дэд бүтэц нь бүрэн сүйрчээд байхад уу?
Би зөнч биш. Гэхдээ хэдэн зүйлийг зөнч шиг хэлчихий.
Ливийн нефтийн ба хийн ордуудыг барууны корпорациуд хяналтандаа авна.
Ливи-д яг барууны орнуудад байдаг төв банк байгуулна. Бараг хувийн гэж хэлж болохоор.
Ливи-д инфляци бий болно.
Банкны зээл хүүтэй болно.
Яг одоогоор Ливи гадаад өргүй байгаа. Санаа зоволтгүй удахгүй яг Монгол шиг өртэй болно.
Хэрвээ барууны ертөнц тийм л их хүний эрх чөлөөг дээдэлдэг юм бол яагаад одоо болтол тэдгээр улсууд руу дайрахгүй байна вэ. Миний мэдэхээр намайг хүүхэд байхад л Хойд Солонгос уран баяжуулаад байна яадаг билээ гээл мэдээгээр гардаг байлаа. Тэр үед энхийг сахиулагчид хаана байсан бэ? Одоо болохоор цөмийн зэвсэгтэй болчихлоо яанаа л гээд байна. Нэг зүйл л тодорхой. Барууны ертөнц зөвхөн өөрт ашигтай дайн л хийнэ. Тэдэнд Солонгос хүн зовж байна уу, Ливи хүн зовж байна уу огт ялгаагүй.
Ливичүүд баярлаж байна гэж үү? Дэд бүтэц нь бүрэн сүйрчээд байхад уу?
Би зөнч биш. Гэхдээ хэдэн зүйлийг зөнч шиг хэлчихий.
Ливийн нефтийн ба хийн ордуудыг барууны корпорациуд хяналтандаа авна.
Ливи-д яг барууны орнуудад байдаг төв банк байгуулна. Бараг хувийн гэж хэлж болохоор.
Ливи-д инфляци бий болно.
Банкны зээл хүүтэй болно.
Яг одоогоор Ливи гадаад өргүй байгаа. Санаа зоволтгүй удахгүй яг Монгол шиг өртэй болно.
Сүлжээнд хууртаж ханадаггүй сүлжээчин Монголчууд
Нэг юмыг л гайхаад байдагийн. Хүмүүс яагаад дандаа сүлжээний бизнест хашрахгүй хулхидуулаад байдаг юм болоо гэж. Нэг бол их гэнэн, эсвэл азаа үзээд мөнгө олчих ч юм билүү гэж л боддог байхдаа. Мэдээж эхэнд нь орсон хүмүүс доороо олон хүн элсүүлж чадвал ашиг олдог байх. Доороо элсүүлсэн хүнийхээ мөнгийг л авч байна гэсэн үг. Тэрнээс ажилын хөлс гэж хэлэхэд хэцүү. Дийлэнх сүлжээнүүд орлогын эх үүсвэргүй гишүүдийнхээ оруулсан мөнгийг л эргэлдүүлж байдаг. Орифлэйм мэтийн сүлжээ бол нөгөө хүнд хэрэггүй хогийн бараагаа хүнд шахах гээд гүйгээд байдаг нь. Ер нь тэгээд мэдсээр байж хүний шунал гэдэг чинь хязгааргүй болохоор зовж олсон хэдэн төгрөгөө сүлжээ рүү бариад гүйчдэг юм шиг байгаан. Сүлжээг нээсэн луйварчдад сайн дураараа хандив өргөж байна л гэсэн үг.
Club asteria гэдэг юм хэдэн сарын өмнөөс нэтээр гараад эхэлхээр нь эхэндээ нэг их тоодоггүй байлаа. Сүүлдээ бүүр хаа сайгүй реклам нь гараад Монголчууд хүртэл блог энэ тэр нээгээд санхүүгийн эрх чөлөөний талаар тунхаглаад эхлэхээр нь өөрийн эрхгүй сонирхоод эхэллээ шүү. Хамгийн сонирхол татаж байсан зүйл мэдээж орлогын эх үүсвэр. Яаж тэр олон хүнд сард мянга мянгаар мөнгө өгөх гээд байна вэ гэдэг сэжигтэй санагдаж байв. Хувьцаат компаниуд жилд нэг л удаа ногдол ашиг тараадаг. Долоо хоног бүр хувь хүртээнэ гэдэг мэдээж үлгэрийн далай шүү дээ. Тэгээд ч сүлжээ гишүүд нь олон болоод ирэхлээр хүмүүст өгдөг мөнгө нь шууд багасч эхэлнэ. Астериа ч ийм зовлонд унаж байх шиг байна. За тэр даян дэлхийн үгээгүйчүүдэд тусална гэдэг үлгэр бол хамгийн инээдтэй нь. Нэг авгай л ядуу хүмүүсийн төлөө сэтгэл нь өвдөөд унтаж чадахгүй байв гэж. Хамгийн эмгэнэлтэй нь ийм сүлжээнд итгэсэн олон ядуу хүмүүс сүлжээ дампуурсаны дараа улам ч ядуу болж хоцорно. Хэдээ бороо Лукас эгчдээ бариад тууцан хүмүүс хэцүү еэ.
Андреа Лукас гэгч этгээд хэн бэ? Тэр эртээ урт цагт бараг динозаврууд амьд байх үед дэлхийн банкны нэг салбарын захирал байжээ. Дэлхийн банк гээч нь АНУ-ын луйврын төв банк гэдэгийг хүн бүр мэднэ. Тийм л сүрхий байсын бол дэлхийн банкдаа л ажиллаад байхгүй яасын бол. Лукас эгээгийн сүлжээний бизнес эхлэх болсон шалтгаан нь үл хөдлөх хөрөнгийн сүйрэлтэй холбоотой байх. Мань хүүхэн үл хөдлөх хөрөнгөөр ажиллаж байж л дээ. Хэдэн жилийн өмнө АНУ-д үл хөдлөх хөрөнгийн том сүйрэл боллоо шүү дээ. Тэгээд л санхүүгийн хувьд шархалсан хэрэг. Лукас эгчид богино хугацаанд мөнгө олох шаардлага гарлаа. Тэгэхийн тулд Клуб Астериа гэдэг тогтмол орлогогүй, үйлдвэрлэлгүй, өөрийн бараа бүтээгдэхүүнгүй хүмүүнлэгийн байгууллагаа байгуулж даян дэлхийн үгээгүйчүүдэд туслахаар болжээ. Андреа гийн аз болж дэлхий дээр шуналтай эсвэл тэнэг хүмүүс хангалттай байсан бөгөөд сар бүр 20 доллар төлөөд санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрч болно гэж мөрөөдөх болжээ.
Сүүлийн үед гарсан таатай мэдээ гэвэл уг клуб долоо хоног бүр хувь хүртээхээ больж байгаа бөгөөд гишүүддээ цахилгаан бараа зарахаар болсон байна. Пассив инком буюу идэвхгүй орлого олохоор бэлтгэж байсан хүмүүс маань Лукас эгчийн цахилгаан барааны дэлгүүрийн үйлчлүүлэгч болох нь энэ. Таны Asterios үнэ цэнээ алдаад байгаан бишүү?
Club asteria гэдэг юм хэдэн сарын өмнөөс нэтээр гараад эхэлхээр нь эхэндээ нэг их тоодоггүй байлаа. Сүүлдээ бүүр хаа сайгүй реклам нь гараад Монголчууд хүртэл блог энэ тэр нээгээд санхүүгийн эрх чөлөөний талаар тунхаглаад эхлэхээр нь өөрийн эрхгүй сонирхоод эхэллээ шүү. Хамгийн сонирхол татаж байсан зүйл мэдээж орлогын эх үүсвэр. Яаж тэр олон хүнд сард мянга мянгаар мөнгө өгөх гээд байна вэ гэдэг сэжигтэй санагдаж байв. Хувьцаат компаниуд жилд нэг л удаа ногдол ашиг тараадаг. Долоо хоног бүр хувь хүртээнэ гэдэг мэдээж үлгэрийн далай шүү дээ. Тэгээд ч сүлжээ гишүүд нь олон болоод ирэхлээр хүмүүст өгдөг мөнгө нь шууд багасч эхэлнэ. Астериа ч ийм зовлонд унаж байх шиг байна. За тэр даян дэлхийн үгээгүйчүүдэд тусална гэдэг үлгэр бол хамгийн инээдтэй нь. Нэг авгай л ядуу хүмүүсийн төлөө сэтгэл нь өвдөөд унтаж чадахгүй байв гэж. Хамгийн эмгэнэлтэй нь ийм сүлжээнд итгэсэн олон ядуу хүмүүс сүлжээ дампуурсаны дараа улам ч ядуу болж хоцорно. Хэдээ бороо Лукас эгчдээ бариад тууцан хүмүүс хэцүү еэ.
Андреа Лукас гэгч этгээд хэн бэ? Тэр эртээ урт цагт бараг динозаврууд амьд байх үед дэлхийн банкны нэг салбарын захирал байжээ. Дэлхийн банк гээч нь АНУ-ын луйврын төв банк гэдэгийг хүн бүр мэднэ. Тийм л сүрхий байсын бол дэлхийн банкдаа л ажиллаад байхгүй яасын бол. Лукас эгээгийн сүлжээний бизнес эхлэх болсон шалтгаан нь үл хөдлөх хөрөнгийн сүйрэлтэй холбоотой байх. Мань хүүхэн үл хөдлөх хөрөнгөөр ажиллаж байж л дээ. Хэдэн жилийн өмнө АНУ-д үл хөдлөх хөрөнгийн том сүйрэл боллоо шүү дээ. Тэгээд л санхүүгийн хувьд шархалсан хэрэг. Лукас эгчид богино хугацаанд мөнгө олох шаардлага гарлаа. Тэгэхийн тулд Клуб Астериа гэдэг тогтмол орлогогүй, үйлдвэрлэлгүй, өөрийн бараа бүтээгдэхүүнгүй хүмүүнлэгийн байгууллагаа байгуулж даян дэлхийн үгээгүйчүүдэд туслахаар болжээ. Андреа гийн аз болж дэлхий дээр шуналтай эсвэл тэнэг хүмүүс хангалттай байсан бөгөөд сар бүр 20 доллар төлөөд санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрч болно гэж мөрөөдөх болжээ.
Сүүлийн үед гарсан таатай мэдээ гэвэл уг клуб долоо хоног бүр хувь хүртээхээ больж байгаа бөгөөд гишүүддээ цахилгаан бараа зарахаар болсон байна. Пассив инком буюу идэвхгүй орлого олохоор бэлтгэж байсан хүмүүс маань Лукас эгчийн цахилгаан барааны дэлгүүрийн үйлчлүүлэгч болох нь энэ. Таны Asterios үнэ цэнээ алдаад байгаан бишүү?
Архинд живж буй Монгол
Сая цэргийн баяраар нэг банди согтуугаар машин бариад 2 хүнийг дайрч алсан байна. Цэрэгт ч алба хааж үзээгүй жулдрай баяр гэж хөөрцөглөөд архи уугаад байхаар бусад нь яах болж байна. Эсвэл бүүр архи зарах насны хязгаараа дээшлүүлэх хэрэгтэй. 30 - аас дээш ч гэдэг юм уу. Ер нь хүмүүс яг ямар гавьяа байгуулсан гэж баяр тэмдэглээд байна. Над шиг хилийн манаанд ганц цаг зогсч үзээгүй хүнд цэргийн баяр ямар хамаатай гэж? Жинхэнэ офицер ах нартаа л баяр хүргэсэн. Улс орондоо нэмэр болдоггүй юмаа гэхэд гай болохгүй амьдраад байвал эх оронч болж байгаам шд уг нь. Архи зарахдаа насны хязгаар өндөр байсан бол тэр хүүхэд архи уухгүй, тэр 2 хүн үхэхгүй ч байсан байж болно шд.
Монгол бол нэг үндэстнээс бүрэлдсэн олон мянган жилийн баялаг түүхтэй орон. Монголын түүхэнд архи хэзээ ч хүндтэй байр эзэлж байгаагүй. Идээний дээж гэдэг бол зөвхөн архи үйлдвэрлэгчдийн тархи угаалт. Архигүйгээр Монголд дайн болохгүй, хүн алж хүрээ талахгүй. Архигүйгээр нийгмийн амгалан тайван байдал, нийгмийн эрүүл мэнд асар хурдтай сайжирна. Цөвүүн цагийн салхинд бэдэрч яваа цөөн Монголчуудаа цаг алдалгүй аврах хэрэгтэй. Тэр гадны улсад яадаг нь бидэнд огт падлийгүй. Архичид ба архи үйдвэрлэгчид цаашид нийгмийн хог шаар хэвээр л байх болно.
Манайхан зөвхөн архичид руу дайраад байдаг яг жинхэнэ хор найруулдаг хүмүүс болох архины үйлдвэрийн эзэд чинь өөрсдөө ямар ч архичнаас аюултай нийгмийн хавдарууд юм байгаан шүү дээ. Юун түрүүнд тэднийг нүд үзүүрлэх хэрэгтэй. Архи найруулж зарж байгаадаа харамсч, ичдэг болгох хэрэгтэй юм. Харин ч эсрэгээрээ шилдэг татвар төлөгч мэтээр өргөмжлөөд л. Тэр мөнгө чинь ард түмний л халааснаас гарч байгаа. Тэр архи зарсан мөнгөөрөө яаж хүүхдээ тэжээж чадаж байнаа тэд.
Архичдын тоо өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгааг дараах статистик харуулна. Оны эхний мэдээгээр Монгол Улсын үйлдвэрлэсэн, импортолсон согтууруулах ундааг насанд хүрэгчдэд хувааж үзэхэд нэг хүнд 48.5 литр спирт ноогджээ. Энэ тоо 2009 онд 36.4 литр байсан бол даруй 12.1 литрээр нэмэгдсэн байх юм.
http://politics.news.mn/content/139662.shtml
Сар бүрийн эхний өдөр хүмүүс дэлгүүрийн үүдээр хэсэг хэсгээрээ холхиол их л санаа зовсон байртай харагддаг. Хөөрхий нэг юм орж авах гээл хэлж чадахгүй. Зарим нь бүүр ил тод дэлгүүрийн ажилчдыг загнаж ч байх жишээтэй. Тэр мөнгөө өөр хэрэгтэй зүйлд, үр хүүхэддээ зарцуулдаг болоосой. Ид ажиллаж хөдөлмөрлөх насан дээрээ яваа залуучууд тэгээл хоёр гурваараа сүрэглээд гашуун ус уучих санаатай дэлгүүрийн үүдээр эргэлдээд байгаа нь юуны учир вэ. Юуны төлөө яах гэж? Тэгээд төгсгөл нь нэгнийгээ хутгалаал дуусдаг биз дээ. Бүх хүн амины хэргийн зохиол нь яг ижил. Багийн найзууд таараад нэг юм хувааж уугаад, сүүлдээ маргалдаад нэгийгээ хутгалаад нөгөө нь шоронд ордог ийм л дүр зураг байдаг. Бас л их хийх ажилгүй завтай байгаагийн шинж шүү. Өөрийгөө ч таниагүй байж бас архи ууж, тамхи баагиулаад л сууж байх санаатай. Оюуны хоосрол гэдэг нь л энэ байх даа.
Архигүй Монгол гээд төсөөлдөө. Нийгмийн бүх салбарт асар их дэвшил гарна. Архинаас үүдэлтэй гэмт хэрэг, түүнээс улбаатай хохирол хэдэн тэрбумаар тоологддог гэж байгаа.
Шилдэг зуун компаний жагсаалтанд архины үйлдвэрүүд орж байгаа нь Монголын эмгэнэл юм. АПУ "Хамтдаа бүтээсэн 75 жил". Архитай хамт яг юу бүтээсэн юм бол? Цагаан архи Монгол хүний бие организмд огт зохицдоггүй юм гэсэн. Оросуудыг дууриагаад алингаа алдаж байгаа нь энэ. Зарим хүмүүс архины үйлдвэрүүдийг шилдэг татвар төлөгч гэж өмөөрдөг. Тэднийг шилдэг болгох мөнгөө өөр зүйлд зарцуулвал Монгол хөгжинө. Зарим компаниуд үйлдвэрлэлээ нэмье гэж ШӨХТГ өөс зөвшөөрөл авах гэж хөөцөлдөөд байгаан билээ. Нэг хүнд 40 литр ногдож байхад.
Азийн чонын хэргээс болж архи заруулахгүй болох өдрүүдээр цагдаа, эрүүлжүүлэх, гэмтлийн эмнэлэг бараг ажилгүй болсон. Цөөн хэдэн бөбө архи олж чадахгүй хөргөгчний шингэн уугаад үхэж билээ. Гэмтэлд өдөртөө ганцхан хүн ирж байсан. 21 тэй хүүхдэд архи уух эрх олгож байгаа нь бас л үндэстний эсрэг бодлого юм даа. Томчууд нь арчаагүй болохоор хүүхдүүд нь тийм болох нь арга ч үгүй юм даа. Бид нар уух эрхээ тунхаглаад байвал бидний хүүхдүүд ч уух эрхээ тунхагласан арчаагүй амьтад болно. 2.800.000 Чингис сэрээд байна уу согтоод байна уу.
Монгол бол нэг үндэстнээс бүрэлдсэн олон мянган жилийн баялаг түүхтэй орон. Монголын түүхэнд архи хэзээ ч хүндтэй байр эзэлж байгаагүй. Идээний дээж гэдэг бол зөвхөн архи үйлдвэрлэгчдийн тархи угаалт. Архигүйгээр Монголд дайн болохгүй, хүн алж хүрээ талахгүй. Архигүйгээр нийгмийн амгалан тайван байдал, нийгмийн эрүүл мэнд асар хурдтай сайжирна. Цөвүүн цагийн салхинд бэдэрч яваа цөөн Монголчуудаа цаг алдалгүй аврах хэрэгтэй. Тэр гадны улсад яадаг нь бидэнд огт падлийгүй. Архичид ба архи үйдвэрлэгчид цаашид нийгмийн хог шаар хэвээр л байх болно.
Манайхан зөвхөн архичид руу дайраад байдаг яг жинхэнэ хор найруулдаг хүмүүс болох архины үйлдвэрийн эзэд чинь өөрсдөө ямар ч архичнаас аюултай нийгмийн хавдарууд юм байгаан шүү дээ. Юун түрүүнд тэднийг нүд үзүүрлэх хэрэгтэй. Архи найруулж зарж байгаадаа харамсч, ичдэг болгох хэрэгтэй юм. Харин ч эсрэгээрээ шилдэг татвар төлөгч мэтээр өргөмжлөөд л. Тэр мөнгө чинь ард түмний л халааснаас гарч байгаа. Тэр архи зарсан мөнгөөрөө яаж хүүхдээ тэжээж чадаж байнаа тэд.
Архичдын тоо өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгааг дараах статистик харуулна. Оны эхний мэдээгээр Монгол Улсын үйлдвэрлэсэн, импортолсон согтууруулах ундааг насанд хүрэгчдэд хувааж үзэхэд нэг хүнд 48.5 литр спирт ноогджээ. Энэ тоо 2009 онд 36.4 литр байсан бол даруй 12.1 литрээр нэмэгдсэн байх юм.
http://politics.news.mn/content/139662.shtml
Сар бүрийн эхний өдөр хүмүүс дэлгүүрийн үүдээр хэсэг хэсгээрээ холхиол их л санаа зовсон байртай харагддаг. Хөөрхий нэг юм орж авах гээл хэлж чадахгүй. Зарим нь бүүр ил тод дэлгүүрийн ажилчдыг загнаж ч байх жишээтэй. Тэр мөнгөө өөр хэрэгтэй зүйлд, үр хүүхэддээ зарцуулдаг болоосой. Ид ажиллаж хөдөлмөрлөх насан дээрээ яваа залуучууд тэгээл хоёр гурваараа сүрэглээд гашуун ус уучих санаатай дэлгүүрийн үүдээр эргэлдээд байгаа нь юуны учир вэ. Юуны төлөө яах гэж? Тэгээд төгсгөл нь нэгнийгээ хутгалаал дуусдаг биз дээ. Бүх хүн амины хэргийн зохиол нь яг ижил. Багийн найзууд таараад нэг юм хувааж уугаад, сүүлдээ маргалдаад нэгийгээ хутгалаад нөгөө нь шоронд ордог ийм л дүр зураг байдаг. Бас л их хийх ажилгүй завтай байгаагийн шинж шүү. Өөрийгөө ч таниагүй байж бас архи ууж, тамхи баагиулаад л сууж байх санаатай. Оюуны хоосрол гэдэг нь л энэ байх даа.
Архигүй Монгол гээд төсөөлдөө. Нийгмийн бүх салбарт асар их дэвшил гарна. Архинаас үүдэлтэй гэмт хэрэг, түүнээс улбаатай хохирол хэдэн тэрбумаар тоологддог гэж байгаа.
Шилдэг зуун компаний жагсаалтанд архины үйлдвэрүүд орж байгаа нь Монголын эмгэнэл юм. АПУ "Хамтдаа бүтээсэн 75 жил". Архитай хамт яг юу бүтээсэн юм бол? Цагаан архи Монгол хүний бие организмд огт зохицдоггүй юм гэсэн. Оросуудыг дууриагаад алингаа алдаж байгаа нь энэ. Зарим хүмүүс архины үйлдвэрүүдийг шилдэг татвар төлөгч гэж өмөөрдөг. Тэднийг шилдэг болгох мөнгөө өөр зүйлд зарцуулвал Монгол хөгжинө. Зарим компаниуд үйлдвэрлэлээ нэмье гэж ШӨХТГ өөс зөвшөөрөл авах гэж хөөцөлдөөд байгаан билээ. Нэг хүнд 40 литр ногдож байхад.
Азийн чонын хэргээс болж архи заруулахгүй болох өдрүүдээр цагдаа, эрүүлжүүлэх, гэмтлийн эмнэлэг бараг ажилгүй болсон. Цөөн хэдэн бөбө архи олж чадахгүй хөргөгчний шингэн уугаад үхэж билээ. Гэмтэлд өдөртөө ганцхан хүн ирж байсан. 21 тэй хүүхдэд архи уух эрх олгож байгаа нь бас л үндэстний эсрэг бодлого юм даа. Томчууд нь арчаагүй болохоор хүүхдүүд нь тийм болох нь арга ч үгүй юм даа. Бид нар уух эрхээ тунхаглаад байвал бидний хүүхдүүд ч уух эрхээ тунхагласан арчаагүй амьтад болно. 2.800.000 Чингис сэрээд байна уу согтоод байна уу.
Жолоо мушгих нь буюу стрессын хүчин зүйл
Дандаа тэвчээргүйгээсээ болоод бухимдал үүсгээд байхиймаа. Ногоон гэрэл асмагц бие биенийхээ араас сигналдана. Зам дээр хүн буулгах, авах үед сигналдана. Зогсоолд зогсох гэж байхад нь сигналдана. Өөрийгөө машинаасаа гармагц нөгөө л яс махнаас бүтсэн өчүүхэн амьтан гэдгээ мартчихдаг юм шиг байгаан. 2 тонн жинтэй, 4500 мотортой ланд круйзер шиг болчлоо гэж боддог юм шиг байгаан. Харамсалтай нь машин шигээ бяр гаргаж чадахгүй. Явган хүн рүү ч машин шигээ хүч гаргах хэрэггүй. Нэг хотод амьдарч байгаа хүмүүс бүгд л бие биентэйгээ хөршүүд.
Хамаатны хүний яриа санаанд орчлоо. Хажуу талаас нь машин шахаад ороод ирчихлээр нь муу П минь гээд хартал хамаатных нь хүүхэн явж байсан гэдэг. Тэгээл эвгүй байдалд ороод сайн байна уу гээд. Ядаж хараахаасаа өмнө сайн харж байгаарай. Төмөр амбаарт зөөлөн сандал дээр суугаад хаазлаж байгаа хүн яавч тэнгэрийн амьтан биш. Магадгүй нийтийг хамарсан сэтгэцийн өвчин байж мэдэх юм. Жолооны ард суугаа хүн бүр зэрэг муу энерги ялгаруулахаар бүгдээрээ л тэр муу муухайдаа ууснаадаа.
Дүрмээ огт баримтлахгүй. Тэгээд дүрмээрээ явж байгаа хүн рүү уурлана. Уг нь дүрэм гэж нэг юм зохицуулаад байгаам шд. Цагдаа харахаараа нээх дүрэм баримталдаг хүний дүрд хувирна. Бусад үед бол нөгөө л мал шиг зангаараа хаагуур ч хамаагүй давхина даа.
Хотын стрессын гол хүчин зүйл нь автомашин байх шүү. Тэр жил төв замуудыг хаагаад машингүй болгоход хот гэдэг чинь чимээ шуугиангүй, хүүхэд хөгшид зугаалаал, хүн бүр нээх сэтгэл тэнэгэр харагдаж байсан. Уг машин гээч зүйл нь хүний чөлөөтэй амьдрах эрх чөлөөнд халдаад байдаг учраас л их бухимдал төрүүлдэг байх. Машин бол техник, хүн бол мах цуснаас бүрдсэн амьд биет болохоор машиныхаа дотроос техникын хүчийг далайлгаж бие биен рүүгээ довтлоод байхаар бухимдал төрж байгаан. Хэдэн тонн жинтэй машин дотроос явган хүнийг дайрчих гээд сигналдаад байхаар ямар ч хүнд айдас төрнө. Айдастай явнаа гэдэг чинь стресс үүсгэнэ биздээ. Тиймээс бие биендээ арай л энэрэнгүй хандах хэрэгтэй. Таны хүүхэд рүү, ээж рүү чинь гарцан дээр тулж ирээл сигналдаад байвал ямар санагдах вэ? Магадгүй та өөрөө ч тийм хүмүүсийн нэг юм билүү. Бухимдалаа дотороо л хадгал. Заавал дуут дохио өгөх хэрэггүй. Хувийн амьдралдаа асуудалтай байгаа бол тэр чинь таны л асуудал шүү дээ. Бусад жолооч ба явган зорчигчид таны дайсан биш.
Дээр тв гээр хүмүүсийн орон байрны хүрэлцээ муу байдаг нь замын хөдөлгөөний үед бухимдаж муудалцах шалтгаан болдог гэж байна лээ. Хотын хэт төвлөрөл, орон гэртээ хэт олуулаа шамбаарч амьдрах зэргээс шалтгаалан хүний хувийн орой зай алдагдаж байнга бухимдалтай явдаг юм байна л даа. Тэр далд бухимдалаа хүн өөрөө анзаардаггүй аж. Нэг үгээр хэлбэл өнөөгийн хотын амьдрал нь хувь хүнд өөрөө өөртэйгээ байх боломж олгодоггүй байна. Ийм тохиолдолд хүн байнга тэсрэхэд бэлэн байдаг бөгөөд машин барих үед энэ бүх бухимдал нь тэсрэхэд хамгийн таатай орчин болж өгдөг. Тэгээд л харааж, сигналдаж, зодолдож эхлэнэ дээ.
Хамаатны хүний яриа санаанд орчлоо. Хажуу талаас нь машин шахаад ороод ирчихлээр нь муу П минь гээд хартал хамаатных нь хүүхэн явж байсан гэдэг. Тэгээл эвгүй байдалд ороод сайн байна уу гээд. Ядаж хараахаасаа өмнө сайн харж байгаарай. Төмөр амбаарт зөөлөн сандал дээр суугаад хаазлаж байгаа хүн яавч тэнгэрийн амьтан биш. Магадгүй нийтийг хамарсан сэтгэцийн өвчин байж мэдэх юм. Жолооны ард суугаа хүн бүр зэрэг муу энерги ялгаруулахаар бүгдээрээ л тэр муу муухайдаа ууснаадаа.
Дүрмээ огт баримтлахгүй. Тэгээд дүрмээрээ явж байгаа хүн рүү уурлана. Уг нь дүрэм гэж нэг юм зохицуулаад байгаам шд. Цагдаа харахаараа нээх дүрэм баримталдаг хүний дүрд хувирна. Бусад үед бол нөгөө л мал шиг зангаараа хаагуур ч хамаагүй давхина даа.
Хотын стрессын гол хүчин зүйл нь автомашин байх шүү. Тэр жил төв замуудыг хаагаад машингүй болгоход хот гэдэг чинь чимээ шуугиангүй, хүүхэд хөгшид зугаалаал, хүн бүр нээх сэтгэл тэнэгэр харагдаж байсан. Уг машин гээч зүйл нь хүний чөлөөтэй амьдрах эрх чөлөөнд халдаад байдаг учраас л их бухимдал төрүүлдэг байх. Машин бол техник, хүн бол мах цуснаас бүрдсэн амьд биет болохоор машиныхаа дотроос техникын хүчийг далайлгаж бие биен рүүгээ довтлоод байхаар бухимдал төрж байгаан. Хэдэн тонн жинтэй машин дотроос явган хүнийг дайрчих гээд сигналдаад байхаар ямар ч хүнд айдас төрнө. Айдастай явнаа гэдэг чинь стресс үүсгэнэ биздээ. Тиймээс бие биендээ арай л энэрэнгүй хандах хэрэгтэй. Таны хүүхэд рүү, ээж рүү чинь гарцан дээр тулж ирээл сигналдаад байвал ямар санагдах вэ? Магадгүй та өөрөө ч тийм хүмүүсийн нэг юм билүү. Бухимдалаа дотороо л хадгал. Заавал дуут дохио өгөх хэрэггүй. Хувийн амьдралдаа асуудалтай байгаа бол тэр чинь таны л асуудал шүү дээ. Бусад жолооч ба явган зорчигчид таны дайсан биш.
Дээр тв гээр хүмүүсийн орон байрны хүрэлцээ муу байдаг нь замын хөдөлгөөний үед бухимдаж муудалцах шалтгаан болдог гэж байна лээ. Хотын хэт төвлөрөл, орон гэртээ хэт олуулаа шамбаарч амьдрах зэргээс шалтгаалан хүний хувийн орой зай алдагдаж байнга бухимдалтай явдаг юм байна л даа. Тэр далд бухимдалаа хүн өөрөө анзаардаггүй аж. Нэг үгээр хэлбэл өнөөгийн хотын амьдрал нь хувь хүнд өөрөө өөртэйгээ байх боломж олгодоггүй байна. Ийм тохиолдолд хүн байнга тэсрэхэд бэлэн байдаг бөгөөд машин барих үед энэ бүх бухимдал нь тэсрэхэд хамгийн таатай орчин болж өгдөг. Тэгээд л харааж, сигналдаж, зодолдож эхлэнэ дээ.
Байртай болох мөрөөдлөөр тоглосон нь
Монголд Африкт болсон явдалууд яг л давтагдаж байна даа. Африкийн нэг улсын засгийн газар сая орон сууц гэдэг хөтөлбөр эхлүүлээд, баахан хятад компаниуд орж ирсэнээ нутгийн иргэд дийлэхээргүй үнэтэй, тансаг орон сууц бариад эхэлсэн байна лээ. Тэгээд нөгөө нэг сая орон сууц хөтөлбөр будаа. Тэдгээр орон сууцыг хятадууд л авч байгаа. Манай 100000 айлын орон сууц хөтөлбөртэй ижил сонсогдож байгаа биз?
Усны эх ундаргийг авч үлдэх яагаад хэрэгтэй вэ?
Та нэг өдөр өөрийгөө усгүй амьдарч байна гэж төсөөлөөд үз.
Өглөө босоод шээтэл татах усгүй.
Нүүрээ угааж нуухаа арилгах гэтэл усгүй.
Цай чанаж уух гэтэл усгүй.
Хүндрээд усаа татах гэтэл усгүй.
Гараад машинаа угаах гэтэл усгүй.
Хотын гудамжийг услах усгүй тул зүлэггүй.
Бие засчаад гараа угаах гэтэл усгүй.
Орой гэртээ ирээд усанд орох гэтэл бас л усгүй бие чинь зунгаараад үс чинь ширэлдээд мөн хэцүү еэ.
Усгүй хэд хоноход л соёлт хүн хиртэйгээ зууралдаж, өмхий самхайдаа баригдаж байгаан.
Чингис хаан Хэрэйдээс Туулын савыг булаан авсан нь ч учиртай. Устай үндэстэн л хамгийн хүчирхэг, чийрэг байдаг.
Монгол улсад 5128 гол мөрөн байдаг. 852 нь ширгэжээ.
Нуур 3347 байдгаас 1181 нь ширгэсэн байна.
Булаг шанд 9306 байдгаас 2277 ширгэв.
Рашаан 429 байдгаас 60 нь ширгэжээ.
Энэ бол 2007 оны гадаргын усны тооллого юм.
Өглөө босоод шээтэл татах усгүй.
Нүүрээ угааж нуухаа арилгах гэтэл усгүй.
Цай чанаж уух гэтэл усгүй.
Хүндрээд усаа татах гэтэл усгүй.
Гараад машинаа угаах гэтэл усгүй.
Хотын гудамжийг услах усгүй тул зүлэггүй.
Бие засчаад гараа угаах гэтэл усгүй.
Орой гэртээ ирээд усанд орох гэтэл бас л усгүй бие чинь зунгаараад үс чинь ширэлдээд мөн хэцүү еэ.
Усгүй хэд хоноход л соёлт хүн хиртэйгээ зууралдаж, өмхий самхайдаа баригдаж байгаан.
Чингис хаан Хэрэйдээс Туулын савыг булаан авсан нь ч учиртай. Устай үндэстэн л хамгийн хүчирхэг, чийрэг байдаг.
Монгол улсад 5128 гол мөрөн байдаг. 852 нь ширгэжээ.
Нуур 3347 байдгаас 1181 нь ширгэсэн байна.
Булаг шанд 9306 байдгаас 2277 ширгэв.
Рашаан 429 байдгаас 60 нь ширгэжээ.
Энэ бол 2007 оны гадаргын усны тооллого юм.
Таныг ховсдогч зурагт
Зурагт үзэж байхдаа бид бодит байдлыг ухамсарлах чадвараа алддаг байна. Энэ үед тархины үйл ажиллагаа автоматаар баруун тал руу шилжинэ. Зүүн тархи идэвхитэй үед бид аливааг логиктойгоор хүлээн авдаг. Баруун тархи давамгайлвал амьтны зөнгөөр, сэтгэл хөдлөлтэй хүртэнэ. Зурагтыг олон нийтэд танилцуулсан нь шинжлэх ухааны нээлтээс гадна массаар нь тархи угаах асар том зорилготой байлаа.
Мөнгөний шалгуурт тэнцдэггүй Монгол төгрөг
Мөнгөний мөнгө байх хамгийн чухал шалгуур нь ханшаа алддаггүй байх юм. Одооны хэрэглэж буй өрийн бичиг нь мөнгөний шалгуурт тэнцэхгүй. Засгийн газар уг нь мөнгөний нийлүүлэлтийг тодорхой төвшинд барьж байх ёстой юм. Хүмүүсийн хэрэгцээнд зориулж гэсэн үг шүү дээ. Өнөө үед төв банк гэдэг луйврын байгууллага бүхнийг гартаа аваад хүмүүсийн мөнгийг дураараа үнэгүйдүүлж байна. Иргэдийн мөнгөний ханшийг унагах эрх уг нь хэнд ч байх ёсгүй. Мөнгөний ханшийг зохиомлоор унагаж байгаа нь өөрөө гэмт хэрэг юм.
Инфляцыг үйлдвэрлэгч нь Монгол банк бөгөөд өөрсдийн гар хөл болсон арилжааны банкуудад төгрөг хэвлэх замаар мөнгөний ханшийг унагааж байдаг. Ханш тогтмол унаж буй нөхцөлд иргэдийн цалин яагаад ч хүрэхгүй бөгөөд заавалчгүй зээл авах шаардлага гарч байгаан. Зээл авсанаар улам л их өрөнд орох болно. Харин арилжааны банкны халаас түнтийж өгнө дөө. Энэ систем дэлхий дээр ноёрхоод зуу гаран жил болж байна. Уг системыг алахыг завдсан Абрахам Линкольн банкируудын гарт үхсэнийг хүн бүр мэдэх билээ.
Банкирууд өөрсдийн мэдээллийн хэрэгслээрээ байнга алт, мөнгийг мөнгө биш гэж сурталчилдаг. Хүмүүсийг жинхэнэ мөнгөний эрх чөлөөг бүү ойлгоосой гэсэн дээ. Тэдний хэвлэсэн цаасыг хэрэглэх үедээ хүн төрөлхтөн үргэлж мөнгө хэвлэгчдийн боол байх болно. Алт, мөнгө бол эрх чөлөө.
Хамгийн инээдтэй нь Орос Хятад мэтийн улсууд хоорондоо бартерын гэрээ хийгээд байна шд. Зарим нэг газрын баялагыг цаасан мөнгөөр солилцох гэхээр тэр нь учир дутагдалтай байгаа байхгүй юу. Улс болгон өөрийн хэвлэсэн цаасаа илүү үнэ цэнэтэй гэж итгүүлэх гэж оролдоно. Байгалийн баялагтай дүйцэхүйц зүйл нь өөрөө байгалийн баялаг юм.
Хаан шалдан байна гэдэг шиг шалдан төгрөг хаа холдох вэ. Их гүрнүүд болох Орос, Хятад, Энэтхэг алт мөнгөний нөөцөө нэмэгдүүлж мөнгөн тэмдэгтээ баталгаажуулах гэж байна. Доллараар наймаа хийхээ болиод хоорондоо рубль, юан, рупигээр хийж байна. Бас бартер хийж байна. Төв банкны системээс холдож байна шүү дээ их гүрнүүд. Эдгээр том гүрнүүд баталгаажсан мөнгөн тэмдэгтээ зарлах цагт цаасан мөнгөний систем нуран унах юм аа. Тийм ч учраас иргэдээ алт, мөнгө авахыг нь төрийн зүгээс дэмжиж байна. Харин манай төр хадгаламжыг дэмжиж байна. Ялгаа байгаа биз айн.
Инфляцыг үйлдвэрлэгч нь Монгол банк бөгөөд өөрсдийн гар хөл болсон арилжааны банкуудад төгрөг хэвлэх замаар мөнгөний ханшийг унагааж байдаг. Ханш тогтмол унаж буй нөхцөлд иргэдийн цалин яагаад ч хүрэхгүй бөгөөд заавалчгүй зээл авах шаардлага гарч байгаан. Зээл авсанаар улам л их өрөнд орох болно. Харин арилжааны банкны халаас түнтийж өгнө дөө. Энэ систем дэлхий дээр ноёрхоод зуу гаран жил болж байна. Уг системыг алахыг завдсан Абрахам Линкольн банкируудын гарт үхсэнийг хүн бүр мэдэх билээ.
Банкирууд өөрсдийн мэдээллийн хэрэгслээрээ байнга алт, мөнгийг мөнгө биш гэж сурталчилдаг. Хүмүүсийг жинхэнэ мөнгөний эрх чөлөөг бүү ойлгоосой гэсэн дээ. Тэдний хэвлэсэн цаасыг хэрэглэх үедээ хүн төрөлхтөн үргэлж мөнгө хэвлэгчдийн боол байх болно. Алт, мөнгө бол эрх чөлөө.
Хамгийн инээдтэй нь Орос Хятад мэтийн улсууд хоорондоо бартерын гэрээ хийгээд байна шд. Зарим нэг газрын баялагыг цаасан мөнгөөр солилцох гэхээр тэр нь учир дутагдалтай байгаа байхгүй юу. Улс болгон өөрийн хэвлэсэн цаасаа илүү үнэ цэнэтэй гэж итгүүлэх гэж оролдоно. Байгалийн баялагтай дүйцэхүйц зүйл нь өөрөө байгалийн баялаг юм.
Хаан шалдан байна гэдэг шиг шалдан төгрөг хаа холдох вэ. Их гүрнүүд болох Орос, Хятад, Энэтхэг алт мөнгөний нөөцөө нэмэгдүүлж мөнгөн тэмдэгтээ баталгаажуулах гэж байна. Доллараар наймаа хийхээ болиод хоорондоо рубль, юан, рупигээр хийж байна. Бас бартер хийж байна. Төв банкны системээс холдож байна шүү дээ их гүрнүүд. Эдгээр том гүрнүүд баталгаажсан мөнгөн тэмдэгтээ зарлах цагт цаасан мөнгөний систем нуран унах юм аа. Тийм ч учраас иргэдээ алт, мөнгө авахыг нь төрийн зүгээс дэмжиж байна. Харин манай төр хадгаламжыг дэмжиж байна. Ялгаа байгаа биз айн.
Бонд хэмээх мөнгө хүүлэх сайхан гарц
За нөгөө бондоосоо босгосон мөнгөө бүтээн байгуулалтанд биш Монгол банкны гарт атгуулаад орхилоо. Нөгөөдүүл нь энд тэнд байршуулж ашиг олох юм байх. Хэдэн арилжааны банкуудад өгч Монголчуудыгаа л шулна шд.
http://economy.news.mn/content/130297.shtml
Бондын мөнгийг төгрөг болгож хэвлээд Монголын ард түмнээс мөнгө хүүлж байна. Баярлаад байгаа доллар чинь бидэнд инфляци болж ирж байна. Сангийн сайд нь өөрөө хэлж байна. Ашгийн гуравны хоёрыг арилжааны банкууд авна гэж байна. Монголын ард түмэн өрөндөө баригдаж өтөндөө идэгдэнэ гэж байна. Монголын ард түмэнд ногдож байгаа ашиг нь юу вэ? Арилжааны банкууд бидэнд ногдол ашиг өгдөг билүү? Үгүй л байхгүй юу. Монгол банк төгрөг хэвлээд арилжааны банкуудад тараадаг гэдэг нь л энэ шүү дээ. Тэгхээр арилжааны банкууд зүв зүгээр сууж байгаад баахан хэвлэсэн төгрөг Монгол банкнаас аваад иргэдэд өндөр хүүтэй зээлж мөнгө хүүлдэг нь үнэн байгаа биз?
http://www.youtube.com/watch?v=c5rbeZ9CSkY
Нөгөө хэдэн сэтгүүлчид нь өөр асуух зүйлгүй ангайгаад хоцорч байгаам даа. Жишээ нь тэрбум долларын өртөгтэй үйлдвэр барих гэхээр нөгөө балай шийдвэрээс нь болоод мөнгө нь гацаж байгаам л даа. Уг нь Монгол улсад хэрэгтэй үйлдвэр бариад авбал ард түмэн хожих гээд байдаг. Ингээд гацаад байгаа үед арилжааны банкуудад л ашигтай. Тэд л зээл болгон гаргаж нөгөө хэдэн ядуу Монголчуудыгаа хүүлэх болно. Дээрээс нь инфляци улам өснө.
http://economy.news.mn/content/130297.shtml
Бондын мөнгийг төгрөг болгож хэвлээд Монголын ард түмнээс мөнгө хүүлж байна. Баярлаад байгаа доллар чинь бидэнд инфляци болж ирж байна. Сангийн сайд нь өөрөө хэлж байна. Ашгийн гуравны хоёрыг арилжааны банкууд авна гэж байна. Монголын ард түмэн өрөндөө баригдаж өтөндөө идэгдэнэ гэж байна. Монголын ард түмэнд ногдож байгаа ашиг нь юу вэ? Арилжааны банкууд бидэнд ногдол ашиг өгдөг билүү? Үгүй л байхгүй юу. Монгол банк төгрөг хэвлээд арилжааны банкуудад тараадаг гэдэг нь л энэ шүү дээ. Тэгхээр арилжааны банкууд зүв зүгээр сууж байгаад баахан хэвлэсэн төгрөг Монгол банкнаас аваад иргэдэд өндөр хүүтэй зээлж мөнгө хүүлдэг нь үнэн байгаа биз?
http://www.youtube.com/watch?v=c5rbeZ9CSkY
Нөгөө хэдэн сэтгүүлчид нь өөр асуух зүйлгүй ангайгаад хоцорч байгаам даа. Жишээ нь тэрбум долларын өртөгтэй үйлдвэр барих гэхээр нөгөө балай шийдвэрээс нь болоод мөнгө нь гацаж байгаам л даа. Уг нь Монгол улсад хэрэгтэй үйлдвэр бариад авбал ард түмэн хожих гээд байдаг. Ингээд гацаад байгаа үед арилжааны банкуудад л ашигтай. Тэд л зээл болгон гаргаж нөгөө хэдэн ядуу Монголчуудыгаа хүүлэх болно. Дээрээс нь инфляци улам өснө.
Хөрөнгө оруулагч горьдсон Монгол улс
Харанхуй бүдүүлэг масс нийгмийн олонх буй тохиолдолд барууны корпорациуд хяналтаа тогтоосоор л байх болно. Эрх мэдэлд очсон, мэдээллийн урсгалыг атгаж буй бүлэг хүмүүс үргэлжлүүлэн улс орныг сүйрүүлсээр л байна. Монголчуудыг худалдаж авахад маш амархан гэж оросуудын хэлдэг ч ёстой үнэн үг дээ. Нийтээрээ юм үзэж нүд тайлаагүй болохоор жоохон хэвлэсэн цаас өгчихөд л юугаа ч туухад бэлэн. Суурин нийгэмд төлөвшихөд ч бас зай байна даа. Нүүдэлчдийн дутагдал нь иймэрхүү зүйл дээр гараад байгаан.
Гэрийн эзэн л гэр бүлээ тэжээх ёстой. Хажуу айлын Дондог мөнгөтэй гээд мөнгө горьдоод суугаад байж болохгүй. Гэрийн эзэн хүн эзэн шиг л байх хэрэгтэй. Бидэнд баялаг бий, тэдэнд хэвлэсэн цаас бий. Эцсийн дүндээ тэд баялагыг хэвлэж чадахгүй. Бүх гол хөзрүүд манайд байна.
Оросын Роснефть өөрсдийн олборлож чадахгүй байгаа тосоо Английн компаниар ухуулж байгаан билээ. Өөрсдөө чадахгүй бол чаддаг хүнийг хөлсөлж болдог юм байна. Заавал ордоо эзэмшүүлэх албагүйгээр. Английн тал хэдэн хувийг эзэмшиж байгаа гээч? 10 хувийг. Мэдээж Оросын тал эзэн нь юм болохоороо 90 хувийг эзэмшиж байна. Юмны эзэн хүн гэдэг чинь ийм данагар байдаг байхгүй юу. Тэрнээс манай ЗГ шиг хормойгоо тосч гүйдэггүй юм. Япончууд халх голд бөмбөг хаясан чинь нэг эмээ луугийн сангас гэж хормойгоо тосч гүйгээд дэлбэрч үхдэг онигоо шиг юм болохвий дээ!
Монголд ардчилал хэлбэр дүрсээ олтол нэлээн удах байх. Манайхан ч бас л агуу мэдлэгтэй хүмүүс шүү дээ. Анх соц орнууд ардчилалд шилжиж байх үед олон улсын байгууллагууд судалгаа хийгээд эдийн шилжилт дор хаяж 20-30 жил үргэлжилнэ гэж дүгнэсэн юм билээ. Манай төрийн толгойд байгаа суутангууд эдийн засгийн шилжилт бүрэн дууссан л гээд яриад байх юм. Долларын ханш тамтагаа алдаад хүн амын дийлэнх нь ядуу болсон үед шилжилт дуусчдаг гүээ мөн лут улсаа бид.
Гэрийн эзэн л гэр бүлээ тэжээх ёстой. Хажуу айлын Дондог мөнгөтэй гээд мөнгө горьдоод суугаад байж болохгүй. Гэрийн эзэн хүн эзэн шиг л байх хэрэгтэй. Бидэнд баялаг бий, тэдэнд хэвлэсэн цаас бий. Эцсийн дүндээ тэд баялагыг хэвлэж чадахгүй. Бүх гол хөзрүүд манайд байна.
Оросын Роснефть өөрсдийн олборлож чадахгүй байгаа тосоо Английн компаниар ухуулж байгаан билээ. Өөрсдөө чадахгүй бол чаддаг хүнийг хөлсөлж болдог юм байна. Заавал ордоо эзэмшүүлэх албагүйгээр. Английн тал хэдэн хувийг эзэмшиж байгаа гээч? 10 хувийг. Мэдээж Оросын тал эзэн нь юм болохоороо 90 хувийг эзэмшиж байна. Юмны эзэн хүн гэдэг чинь ийм данагар байдаг байхгүй юу. Тэрнээс манай ЗГ шиг хормойгоо тосч гүйдэггүй юм. Япончууд халх голд бөмбөг хаясан чинь нэг эмээ луугийн сангас гэж хормойгоо тосч гүйгээд дэлбэрч үхдэг онигоо шиг юм болохвий дээ!
Монголд ардчилал хэлбэр дүрсээ олтол нэлээн удах байх. Манайхан ч бас л агуу мэдлэгтэй хүмүүс шүү дээ. Анх соц орнууд ардчилалд шилжиж байх үед олон улсын байгууллагууд судалгаа хийгээд эдийн шилжилт дор хаяж 20-30 жил үргэлжилнэ гэж дүгнэсэн юм билээ. Манай төрийн толгойд байгаа суутангууд эдийн засгийн шилжилт бүрэн дууссан л гээд яриад байх юм. Долларын ханш тамтагаа алдаад хүн амын дийлэнх нь ядуу болсон үед шилжилт дуусчдаг гүээ мөн лут улсаа бид.
Монгол эрчүүд маань ямархуу хүмүүс болоод байна
Дэлхийн түүхийг харах юм бол эхлээд иргэдийн зэвсгийг хураагаад дараа нь үй олноор нь хөнөөсөн байдаг. Сталин, Мао, Гитлер, Пол Пот. Нэгэнт иргэд зэвсэггүй болсон цагт ч харин нэг хяргаж өгнө дөө. Буутай хүн буугүй хүнээс ямагт хүчтэй.
Монголчууд цагтаа эр хүн бүр өөрийн зэвсэгтэй байсан. Тэр нь ч угаасаа эр хүн бүрийн үүрэг байлаа. Эр хүн бүр цэргийн эрдэмд суралцсан хэрэг гарвал эх орон, гэр бүлээ хамгаалахад бэлэн дайчид байлаа шүү дээ. Манжийн дарлалын үед бүх Монголчуудын зэвсгийг хурааж, уламжлалт тулааны урлагийг хориглож нэг үе өөрсдийн дайнч чанараа алдсан байдаг. Манж гэзэг тавиулж, дээлийг урт нударгатай болгож, маш олон товч нэмсэн. Ялангуяа тэр нударга, товчнууд тулалдааны үед дараатай. Өөр хувцас хэрэглэлийг Монголчуудын эсрэг болгож өөрчилсөн байдаг. Одоо сайн санахгүй байна. Морины тоноглолуудыг ч өөрчилсөн гэдэг. Гэхдээ л Монгол эрчүүд үнэхээр тулаанч гэдгээ хувьсгалын жилүүдэд харуулсан. Монголчуудын тулаанд гарамгайг Оросын сургагч нар биширч байсан гэдэг. За тэгээл нөгөө Магсаржав, Сүхбаатар энэ тэр чинь хятадуудын зүрхийг амьдаар нь сугалаал Орос сургагч нарийн үнхэлцгийг нь хагалах дөхөж байлаа.
Бид чинь одоо тэгээд тулааны урлаг мэдэхгүй, зэвсэгтэй олигтой харьцаж чадахгүй хэдэн хэрүүлч авгай шиг юмнууд болчоол корпорациудад дээрэлхүүлээл амьдардаг болсон байна шд. Эрчүүд нь ийм байхаар гадныхан түрэмгийлэх нь арга ч үгүй юм даа.
Монголчууд цагтаа эр хүн бүр өөрийн зэвсэгтэй байсан. Тэр нь ч угаасаа эр хүн бүрийн үүрэг байлаа. Эр хүн бүр цэргийн эрдэмд суралцсан хэрэг гарвал эх орон, гэр бүлээ хамгаалахад бэлэн дайчид байлаа шүү дээ. Манжийн дарлалын үед бүх Монголчуудын зэвсгийг хурааж, уламжлалт тулааны урлагийг хориглож нэг үе өөрсдийн дайнч чанараа алдсан байдаг. Манж гэзэг тавиулж, дээлийг урт нударгатай болгож, маш олон товч нэмсэн. Ялангуяа тэр нударга, товчнууд тулалдааны үед дараатай. Өөр хувцас хэрэглэлийг Монголчуудын эсрэг болгож өөрчилсөн байдаг. Одоо сайн санахгүй байна. Морины тоноглолуудыг ч өөрчилсөн гэдэг. Гэхдээ л Монгол эрчүүд үнэхээр тулаанч гэдгээ хувьсгалын жилүүдэд харуулсан. Монголчуудын тулаанд гарамгайг Оросын сургагч нар биширч байсан гэдэг. За тэгээл нөгөө Магсаржав, Сүхбаатар энэ тэр чинь хятадуудын зүрхийг амьдаар нь сугалаал Орос сургагч нарийн үнхэлцгийг нь хагалах дөхөж байлаа.
Бид чинь одоо тэгээд тулааны урлаг мэдэхгүй, зэвсэгтэй олигтой харьцаж чадахгүй хэдэн хэрүүлч авгай шиг юмнууд болчоол корпорациудад дээрэлхүүлээл амьдардаг болсон байна шд. Эрчүүд нь ийм байхаар гадныхан түрэмгийлэх нь арга ч үгүй юм даа.
Монголд болж буй эдийн засгийн сонин хачин
Нээрээ энэ хэдэн жүүдүүд манай хувьцаануудыг хуу хамаад дуусч байна дөө ер нь. Бид нар уг нь бүгдээрээ л аваад байх хэрэгтэй юм байгаан. Гадаадын иргэд тэдэн хувиас илүү эзэмшиж болохгүй гэсэн заалт байна уу ер нь. Үндэсний хэдэн компаниудаа хувьцаа хэлбэрээр алдчихаар бидэнд ер нь юу үлдэх болж байнаа. Хилээсээ биш дотроосоо идэгдэж байна шд. Бичиг цаасны хүчээр бүхэл бүтэн үндэстэнг атгандаа оруулж байна.
Ер нь 90 оны эхээр баяжсан хүмүүс дандаа соц үед улсын хөрөнгөөр хайгуул хийсэн ордуудын нөөцийг маш сайн мэдэж байсан. Тэгэхээр 100 хувийн ашигтай төслүүд рүү орсон байгаан.
Яг нарийн хөөвөл барууны энэ сүрхий баячууд дийлэнхдээ тухайн улсынхаа ТТГ ын агентууд байдаг. Нэг ёсондоо таримал баячууд гэсэн үг. Хонинуудыг маллахын тулд бас тэдэнд итгэл найдвар төрүүлэх ёстой. Иймийн тулд эгэл жирийн хонь амжилтанд хүрч буй үнсгэлжингийн үлгэр хэрэгтэй. Наад захын жишээ гэхэд л Фэйсбүүкын Зукерберг, цаад талын хөгшин жишээ гэхэд Жорж Сорос. Аль аль нь Моссадын нууц ажилтнууд. Еврейн ноёрхол үргэлжилсээр л.
Монгол улсын гадаад өр 15 тэрбум ам доллар болжээ. Зөвлөлт засгийн үед Монгол улс нийтдээ 10 тэрбум ам долларын өртэй байжээ. Харин сүүлийн хэдхэн жилд 15 болгож чадав. Харин энэ их мөнгөөр тэр үеийнхтэй дүйцэх бүтээн байгуулалт хийж чадаагүй нь харамсалтай. 4 Эрдэнэт барих нь битий хэл дөрвөн үеэрээ төлөөд барахгүй өрөнд унаж эхэлж байна. Зээл авсан хувийн компаниудыг ил болгох хэрэгтэй.
Бага байхад орос кисель 1 төгрөг байсан. Одоо 600 төгрөг гэхээр инфляци 60000% болжээ. Жил бүрийн 10 хувийн инфляци гэдэг худлаа шүү.
Өнгөрсөн жил АТГ дээр хэдэн гаалийн ажилчид шалгагдаад асар хурдан өссөн орлогоо тайлбарлаж чадахгүй баахан худлаа уйлж ээж аав нь өвдсөн гэж жүжиг тавиад. Жоохон торгуулсан болоод, цол буураад л өнгөрсөн. Нэгэнт л тайлбарлаж чадахгүй төгрөг бүрийг нь мөрдөж гарал үүслийг нь тогтоохгүй юм бол АТГ гэж байгаад хэрэг юу байна. Гаальд олон жил ажиллаад иргэний харьяаллаа өөрчлөөд Канад руу гарсан хүмүүс нэлээн байдаг юм билээ. Канад гэж бас хахуульчдын цугладаг газар юм шиг байгаан. Овоо местен дээр байсан хүмүүс л тийшээ яваад байхыг бодоход.
90 оны эхээр Соросын сан Орост сурах бичиг ивээн тэтгэж хэвлүүлж л дээ. Гэтэл түүхийн сурах бичиг дээр АНУ - ын хоёрдугаар дайнд байгуулсан гавьяаны талаар хэдэн хуудас зүйл, тэгснээ оросуудын ялалт байгуулсан гол тулалдааны талаар 2-3 мөр зүйл байсан гэсэн.
Ер нь 90 оны эхээр баяжсан хүмүүс дандаа соц үед улсын хөрөнгөөр хайгуул хийсэн ордуудын нөөцийг маш сайн мэдэж байсан. Тэгэхээр 100 хувийн ашигтай төслүүд рүү орсон байгаан.
Яг нарийн хөөвөл барууны энэ сүрхий баячууд дийлэнхдээ тухайн улсынхаа ТТГ ын агентууд байдаг. Нэг ёсондоо таримал баячууд гэсэн үг. Хонинуудыг маллахын тулд бас тэдэнд итгэл найдвар төрүүлэх ёстой. Иймийн тулд эгэл жирийн хонь амжилтанд хүрч буй үнсгэлжингийн үлгэр хэрэгтэй. Наад захын жишээ гэхэд л Фэйсбүүкын Зукерберг, цаад талын хөгшин жишээ гэхэд Жорж Сорос. Аль аль нь Моссадын нууц ажилтнууд. Еврейн ноёрхол үргэлжилсээр л.
Монгол улсын гадаад өр 15 тэрбум ам доллар болжээ. Зөвлөлт засгийн үед Монгол улс нийтдээ 10 тэрбум ам долларын өртэй байжээ. Харин сүүлийн хэдхэн жилд 15 болгож чадав. Харин энэ их мөнгөөр тэр үеийнхтэй дүйцэх бүтээн байгуулалт хийж чадаагүй нь харамсалтай. 4 Эрдэнэт барих нь битий хэл дөрвөн үеэрээ төлөөд барахгүй өрөнд унаж эхэлж байна. Зээл авсан хувийн компаниудыг ил болгох хэрэгтэй.
Бага байхад орос кисель 1 төгрөг байсан. Одоо 600 төгрөг гэхээр инфляци 60000% болжээ. Жил бүрийн 10 хувийн инфляци гэдэг худлаа шүү.
Өнгөрсөн жил АТГ дээр хэдэн гаалийн ажилчид шалгагдаад асар хурдан өссөн орлогоо тайлбарлаж чадахгүй баахан худлаа уйлж ээж аав нь өвдсөн гэж жүжиг тавиад. Жоохон торгуулсан болоод, цол буураад л өнгөрсөн. Нэгэнт л тайлбарлаж чадахгүй төгрөг бүрийг нь мөрдөж гарал үүслийг нь тогтоохгүй юм бол АТГ гэж байгаад хэрэг юу байна. Гаальд олон жил ажиллаад иргэний харьяаллаа өөрчлөөд Канад руу гарсан хүмүүс нэлээн байдаг юм билээ. Канад гэж бас хахуульчдын цугладаг газар юм шиг байгаан. Овоо местен дээр байсан хүмүүс л тийшээ яваад байхыг бодоход.
90 оны эхээр Соросын сан Орост сурах бичиг ивээн тэтгэж хэвлүүлж л дээ. Гэтэл түүхийн сурах бичиг дээр АНУ - ын хоёрдугаар дайнд байгуулсан гавьяаны талаар хэдэн хуудас зүйл, тэгснээ оросуудын ялалт байгуулсан гол тулалдааны талаар 2-3 мөр зүйл байсан гэсэн.
Корпорацийн хүнс аюул дагуулж байна
Дэлхий нийтээрээ ном уншдаггүй, корпорациудын хэвлэл мэдээллээр бөмбөгдүүлсэн зомби хүмүүс байна. Иймэрхүү зүйлсээс гэр бүл, үр хүүхдээ хол байлгах нь бидний үүрэг. Youtube ээр ертөнц амьдралыг төсөөлж байгаа бүхэл бүтэн үе өсч хүмүүжиж байна. Бид л ярьж эхлэхгүй бол бидний дараагийн үе улам л мангар болох болно. Манай ойр дотны хамаатан садан, найз нөхөд кола уухаа больсон. Бас л нэг дэвшил шүү. Тэр газтай, чихэртэй ус авах мөнгөө илүү хэрэгтэй зүйлд зарцуулж байгаа нь сайн хэрэг.
Хэрэглэх дуртай хүмүүс нь хэрэглэнэ шд ээ угаасаа. Би бүгдийг нь зогсоож чадахгүй. Миний бичсэнийг уншаад эргэцүүлж бодоод зөв шийдвэр гаргаж байгаа бол сайн л байна. 10 хүний нэг нь уухаа больвол нийгмийн эрүүл мэндэд бас л нэг дэвшил. Юмыг бага гэж голж болохгүй.
Энэ систем угаасаа биднийг төрөхөөс өмнө л байсан. Системын дунд өсч хүмүүжсэн хүүхдүүдэд буруу байхгүй. Систем нь кола уугаад явж байгаа хүн COOL гээд сурталчлаад байхаар нөгөө цэвэрхэн цагаан цаас шиг хүүхдүүд чинь юуны ч учрыг мэдэхгүй күүл болох гээд л гүйгээд эхэлнэ шд. Күүл байх нь нийгэмд яг ямар ач холбогдолтой юм бол ёстой чөтгөр бүү мэд. Өөрийгөө бараг мэдэхгүй байж үеийнхэндээ сүрхий болж харагдах гэсэн хүүхдийн сэтгэхүй дээр дөрөөлж байна гэсэн үг юм.
Корпорацийн хүнс гэдэг бол аль болох хулхидаж, олноор нь үйдвэрлэж, их ашиг олох зорилготой. Америкт сүүлд хийсэн судалгаагаар жүүсний цэвэр орц 15-35 хувьтай гарсан байна лээ. Бохь л гэхэд резин пластик хоёрын нийлбэр болсон цаг шүү дээ. Магнай дарга компаниудыг найруулсан сироп гэдэг бичиг тавь гэж үүрэгдсэн. 3 сараас хэрэгжиж эхэлнэ гэнэ билээ. 100 хувийн нимбэгний шүүсийг баргийн хүн ууж чадахгүй. Тэгэхээр л ус, чихэр хольсон нь тодорхой байгаан.
Өдөр болгон шахуу л хүүхдэд минь амь бэлэглээч гээл зар яваад байгаа биз. Тэр чинь л барууны корпорацийн хүнсний үр дүн шүү дээ. Хүүхэддээ гадны ундаа, чихэр, шоколад өгөөд байвал тэгээл Монголчууд хавдараас салахгүй дээ. Одоо ер нь нийгмийн дунд хавдарын өвчлөл бараг тахлын хэмжээнд хүрчээд байна. Дэлхийд дээрээсээ хоёрт бичигдсэн байсан. Агаар муу байгаа нь үнэн. Гэхдээ шууд ходоод руу орж байгаагаараа хүнсэнд учир их байна. Хөдөө сумаас хүртэл айхтар хавдартай хүүхэд ирж байна шд. Тэгэхээр агаар огт хамаарахгүй байгаа нь мэдэгдээд байгаан. Монголд үнэндээ хүнсний хяналт байхгүйтэй ижил. Хүн бүр ямар нэг хүнсний бүтээгдэхүүн дураараа оруулж ирдэг. Үйлдвэрлэлд ашиглаж байгаа тэр олон будагч бодис, амтлагчийг нэг бүрчлэн шалгах боломжгүй. Тэр дунд чинь асар их химийн хор явж байгаа. Тэр хавдартай хүүхдүүдийн 50 хувь нь нас бардаг гэнэ лээ. Арай боломжтойнууд нь гадаадад очиж эмчлүүлдэг.
Тэр хүнсний нэмэлт гээд байгаа сүлжээний бараанууд бол бас л хулхи. Хүнийг хэрэглэж байгаа үед сэргээдэг бодис хийдэг. Тэгээд хэрэглэхээн болихоор хүн сульдаж эхэлдэг. Ийм тохиолдолд хүн тухайн бүтээгдэхүүнээс хараат болж хэрэглэх үедээ л бие нь сайжраад байгаа мэт сэтгэгдэл төрнө. Одоо сайн сонсоод байвал тэр хүнсний нэмэлт, витаминуудыг тогтмол хэрэглэх хэрэгтэй гэж сурталдаад байгаа. Тогтмол хэрэглэх юм бол тэгээл бөөргүй, дотор эрхтэнгүй болно доо. Тэдгээр нь натурал бус дийлэнх нь синтетик гаралтай тул байнга хэрэглэх юм таны боловсруулах систем боловсруулж дийлэхгүй хордох болно. Ер нь бид хэзээ л нээх хүнсний нэмэлт хэрэглэж байлаа даа. Уламжлалт хүнсээ хэрэглээл эрүүл чийрэг бие ээрээ гайхагдаж байсан. Барууны хүнсний корпорациуд ба эмийн корпорациуд угтаа бол нэг баг юм. Лабораторид гаргасан хавдараа хүнсэнд суулгаж өгнө. Хүмүүс хавдараар өвчилнө. Эмийн корпорациудын эм тариа ч борлогдож өгнө дөө. Хүний эд эсийг гэмтээдэг бодисоо үр тарианд хүртэл суулгаж байгаа нь хамгийн осолтой болж байна. Хичнээн эх орныхоо хөрсөнд ургуулаад үр нь лабораторид гаргаж авсан нөгөөх хорт үр бол ялгаагүй л хордоно.
Хэрэглэх дуртай хүмүүс нь хэрэглэнэ шд ээ угаасаа. Би бүгдийг нь зогсоож чадахгүй. Миний бичсэнийг уншаад эргэцүүлж бодоод зөв шийдвэр гаргаж байгаа бол сайн л байна. 10 хүний нэг нь уухаа больвол нийгмийн эрүүл мэндэд бас л нэг дэвшил. Юмыг бага гэж голж болохгүй.
Энэ систем угаасаа биднийг төрөхөөс өмнө л байсан. Системын дунд өсч хүмүүжсэн хүүхдүүдэд буруу байхгүй. Систем нь кола уугаад явж байгаа хүн COOL гээд сурталчлаад байхаар нөгөө цэвэрхэн цагаан цаас шиг хүүхдүүд чинь юуны ч учрыг мэдэхгүй күүл болох гээд л гүйгээд эхэлнэ шд. Күүл байх нь нийгэмд яг ямар ач холбогдолтой юм бол ёстой чөтгөр бүү мэд. Өөрийгөө бараг мэдэхгүй байж үеийнхэндээ сүрхий болж харагдах гэсэн хүүхдийн сэтгэхүй дээр дөрөөлж байна гэсэн үг юм.
Корпорацийн хүнс гэдэг бол аль болох хулхидаж, олноор нь үйдвэрлэж, их ашиг олох зорилготой. Америкт сүүлд хийсэн судалгаагаар жүүсний цэвэр орц 15-35 хувьтай гарсан байна лээ. Бохь л гэхэд резин пластик хоёрын нийлбэр болсон цаг шүү дээ. Магнай дарга компаниудыг найруулсан сироп гэдэг бичиг тавь гэж үүрэгдсэн. 3 сараас хэрэгжиж эхэлнэ гэнэ билээ. 100 хувийн нимбэгний шүүсийг баргийн хүн ууж чадахгүй. Тэгэхээр л ус, чихэр хольсон нь тодорхой байгаан.
Өдөр болгон шахуу л хүүхдэд минь амь бэлэглээч гээл зар яваад байгаа биз. Тэр чинь л барууны корпорацийн хүнсний үр дүн шүү дээ. Хүүхэддээ гадны ундаа, чихэр, шоколад өгөөд байвал тэгээл Монголчууд хавдараас салахгүй дээ. Одоо ер нь нийгмийн дунд хавдарын өвчлөл бараг тахлын хэмжээнд хүрчээд байна. Дэлхийд дээрээсээ хоёрт бичигдсэн байсан. Агаар муу байгаа нь үнэн. Гэхдээ шууд ходоод руу орж байгаагаараа хүнсэнд учир их байна. Хөдөө сумаас хүртэл айхтар хавдартай хүүхэд ирж байна шд. Тэгэхээр агаар огт хамаарахгүй байгаа нь мэдэгдээд байгаан. Монголд үнэндээ хүнсний хяналт байхгүйтэй ижил. Хүн бүр ямар нэг хүнсний бүтээгдэхүүн дураараа оруулж ирдэг. Үйлдвэрлэлд ашиглаж байгаа тэр олон будагч бодис, амтлагчийг нэг бүрчлэн шалгах боломжгүй. Тэр дунд чинь асар их химийн хор явж байгаа. Тэр хавдартай хүүхдүүдийн 50 хувь нь нас бардаг гэнэ лээ. Арай боломжтойнууд нь гадаадад очиж эмчлүүлдэг.
Тэр хүнсний нэмэлт гээд байгаа сүлжээний бараанууд бол бас л хулхи. Хүнийг хэрэглэж байгаа үед сэргээдэг бодис хийдэг. Тэгээд хэрэглэхээн болихоор хүн сульдаж эхэлдэг. Ийм тохиолдолд хүн тухайн бүтээгдэхүүнээс хараат болж хэрэглэх үедээ л бие нь сайжраад байгаа мэт сэтгэгдэл төрнө. Одоо сайн сонсоод байвал тэр хүнсний нэмэлт, витаминуудыг тогтмол хэрэглэх хэрэгтэй гэж сурталдаад байгаа. Тогтмол хэрэглэх юм бол тэгээл бөөргүй, дотор эрхтэнгүй болно доо. Тэдгээр нь натурал бус дийлэнх нь синтетик гаралтай тул байнга хэрэглэх юм таны боловсруулах систем боловсруулж дийлэхгүй хордох болно. Ер нь бид хэзээ л нээх хүнсний нэмэлт хэрэглэж байлаа даа. Уламжлалт хүнсээ хэрэглээл эрүүл чийрэг бие ээрээ гайхагдаж байсан. Барууны хүнсний корпорациуд ба эмийн корпорациуд угтаа бол нэг баг юм. Лабораторид гаргасан хавдараа хүнсэнд суулгаж өгнө. Хүмүүс хавдараар өвчилнө. Эмийн корпорациудын эм тариа ч борлогдож өгнө дөө. Хүний эд эсийг гэмтээдэг бодисоо үр тарианд хүртэл суулгаж байгаа нь хамгийн осолтой болж байна. Хичнээн эх орныхоо хөрсөнд ургуулаад үр нь лабораторид гаргаж авсан нөгөөх хорт үр бол ялгаагүй л хордоно.
Saturday, November 9, 2013
Хэрэглээний нийгэм
Хэрэглээний нийгмийн гол зарчим нь бараг хэрэггүй шахуу зүйлийг хүнд хэрэгтэй мэтээр итгүүлж байнга худалдан авдаг болгож сургахад буй. Бид нар хэзээ л нээх савтай ус худалдаж аваад байдаг байлаадаа. Бас нойлийн боловсон цаас байхгүй үед сонингоор арчаал болоод л байсан. Одоо болохоор сонингоор арчвал шулуун гэдэсний хорт хавдартай болдог гээл яриад байна лээ. Би тийм тохиолдол нэгийг ч дуулж байгаагүй юм байна. Фэйри гэдэг аяга таваг угаадаг шингэнгүйгээр амьдарсаар л ирсэн. Тэр шингэн чинь л ходоодны хорт хавдар үүсгэх магадлал өндөртэй гэж яриад байна шд. Жорлонгийн үнэр дарагч гээл нэг юм байна. Урьд нь шүдэнз зураал болдог л байлаа. Би хөгжлийг эсэргүүцэж байгаан биш л дээ. Гэхдээ л бараг хэрэггүй хэрнээ хэрэгтэй юм шигээр хүмүүсийн тархинд системчлэгдсэн олон зүйл байдаг юм шүү л гэж хэлж байна. Энэ бүгд чинь л нийлээд сар тутмын зардлыг чинь талийлгаж өгч байгаа шд.
Жамаараа яваа ертөнц эсвэл биднийг програмчилж байна уу гэж ойлгох нь таны л хэрэг. Мэдээллийн хэрэгслээр гэхдээ хүнийг яаж л бол яаж програмчилж болно. Та өөрөө ухамсаргүйгээр л тэдгээр зүйлс рүү тэмүүлж байна гэсэн үг.
Жамаараа яваа ертөнц эсвэл биднийг програмчилж байна уу гэж ойлгох нь таны л хэрэг. Мэдээллийн хэрэгслээр гэхдээ хүнийг яаж л бол яаж програмчилж болно. Та өөрөө ухамсаргүйгээр л тэдгээр зүйлс рүү тэмүүлж байна гэсэн үг.
Тамхичин хүүхдүүд
Дунд сургуулийн нэг ангид 30 тамхичин байна гэсэн судалгаа гарсан байна лээ. Монгол улс үнэндээ тамхины утаанд төөрөлдөж, архин далайд живж байна даа гэж. Тэдгээр хүүхдүүд бас л ирээдүйд хүний эрх ярьсан архаг тамхичид болох биз. Тийм багаасаа татаж байгаа бол тархиных нь эд эс гэмтээд нийгмийн эрүүл мэнд, хувь хүний үүрэг хариуцлага гэдгийг ухамсарлах чадваргүй зомбинууд болох бусуу. Тамхичдын бүхэл бүтэн арми бэлтгэгдэж байна цаана чинь. Одоо дийлдэхгүй байгаа тэдгээр хүүхдүүд насанд хүрээд яах болж байна? Томчууд бид өөрсдөө тамхи татах эрхээ тунхаглаад байвал бидний хойч үе биднийг хүндлэнэ гэж үү? Тэр эрхээ эдлээд байгаа хүмүүс хүүхдүүдээ ч бас тамхичин болоосой гэж хүсч байна уу? Хэрвээ хүүхдэдээ сэтгэл чинь эмзэглэхгүй байгаа бол таньтай ярих зүйл огт байхгүй. Таны нүд аль хэдүйн тамхины утаандаа балартаад хоёр алхамын цаадхийг харахаан больж.
Сэтгэцийн эрүүл мэнд
Ном унших хэрэгтэй. Элдэв хэрэгтэй хэрэггүй детектив ном биш жинхэнэ ном унш. Сэтгэл зүйн, хүн судлал, сонгодог уран зохиол, шинжлэх ухааны талаар. Тэр дэлхийн сонгодог бүтээл туурвиад байгаа хүмүүс чинь өөрсдөө сод авьяастай болохоор хүний сэтгэл зүйн нарийн ширийнийг янзтай сайн гаргана шүү дээ. Уншихгүйгээр тархи чинь юмыг ургуулан бодож дүгнэлт хийж чадахгүй. Умш умш бас дахин умш. Тухайн зохиолын гол дүрд тохиолдож буй үйл явдал, түүний бодол хариу үйлдэл нь өөрөө сэтгэл зүйн задаргаа шүү дээ. Интернет зурагт таньд мэдээлэл өгөх ч таны тархины үйл ажиллагаанд нөлөөлөхгүй. Бэлэн будаа л гэсэн үг. Уншиж байж л та өөрийнхөөрөө эргэцүүлэн бодож, гаргалгаа хийж чадна. За тэгээд цэвэр агаарт сайн яв, спортоор хичээллэ, бүү бухимд. Эрүүл хоол хүнс хэрэглэ. Сайн унтаж амар. Ядарсан хүнд бүх зүйл хэцүү төвөгтэй мэт санагдана. Ядралтыг дагаж айдас үүсдэг гэдэг. Айдастай хүн аливаад үргэлж сөрөг хариу үйлдэл үзүүлнэ. Үүнээс үүдээд нийгмийн харилцаанд чинь асуудал үүснэ. Ёс суртахуун бол жинхэнэ шинжлэх ухаан дээр үндэслэсэн байдгийг олон хүн мэддэггүй гэж Артур Шопенгауэр хэлсэн нь бий.
Сэтгэл зүйчид хандах тал дээр бол хэд хэдэн давуу тал байгаа байх шүү. Угаасаа нийгмийн аль ч давхаргад өөр өөрийн сэтгэлийн дарамттай хүмүүс байгаа. Тэр болгон найз нөхөд, гэр бүлийнхэндээ яриад байх нь бас эвгүй. Хүнд чинь бас заавал дотоод сэтгэлээ уудалж өөрийгөө хэн нэгэнд илэрхийлэх хэрэгцээ гэж бий. Тэгээд нарийн юмнуудаа өөрийгөө сайн мэддэг хүнд илэн далангүй яриад байх нь тийм ч таатай бус. Иймийн учраас л сэтгэл зүйчид хандах шалтгаан болдог байх. Түүнчлэн уг сэтгэл зүйч тухайн чиглэлээрээ олон жил ажиллаж тодорхой туршлага хуримтлуулж, олон үйлчлүүлэгчийнхээ адил төстэй талуудаас олон талын дүгнэлт хийж сурсан байгаа нь мэдээж. Яг л талбай дээр тоглож байгаа тоглогчийн алдаа оноог дасгалжуулагч нь илүү сайн олж хардагтай ижил юм. Хүн өөрөө өөрийнхөө ямар алдаа хийж байгааг анзаардаггүй шүү дээ. Хүний алдааг хөндлөнгөөс харахад илүү хялбар байдаг.
Бас нэг зүйл гэвэл сэтгэл зүйч нь тухайн үйлчлүүлэгчээсээ илүү туршлагатай, амьдралын талаар илүү мэдлэгтэй байх хэрэгтэй. Хэрвээ та нэг хүнд хандаад тэр хүн чинь таньтай ижил төвшиний мэдлэгтэй бол та ямар ч шинэ зүйл олж мэдэхгүй. Тэгэхээр таньд зөвлөгөө өгч байгаа хүний авьяас чадвар, мэдлэг, туршлага их чухал юм. Тэгээд тэр зөвлөгөө өгч байгаа хүн нь үнэн сэтгэлээсээ байх ёстой. Зөвхөн мөнгөний төлөө биш. Зарим улсад зөвлөгөө өгдөг сэтгэл зүйч болохын тулд заавал анагаахын сургууль төгссөн байх шаардлагатай байдаг гэсэн. Тэгэхээр уг мэргэжлийг эмчийн төвшинд авч үздэг, сэтгэлийг эмнэж байгаа хүн нь өндөр ёс суртахуунтай, мэргэжлийн анагаагч байх ёстой гэсэн өндөр шалгуур тавьж байнаа гэсэн үг.
Сэтгэл зүйчид хандах тал дээр бол хэд хэдэн давуу тал байгаа байх шүү. Угаасаа нийгмийн аль ч давхаргад өөр өөрийн сэтгэлийн дарамттай хүмүүс байгаа. Тэр болгон найз нөхөд, гэр бүлийнхэндээ яриад байх нь бас эвгүй. Хүнд чинь бас заавал дотоод сэтгэлээ уудалж өөрийгөө хэн нэгэнд илэрхийлэх хэрэгцээ гэж бий. Тэгээд нарийн юмнуудаа өөрийгөө сайн мэддэг хүнд илэн далангүй яриад байх нь тийм ч таатай бус. Иймийн учраас л сэтгэл зүйчид хандах шалтгаан болдог байх. Түүнчлэн уг сэтгэл зүйч тухайн чиглэлээрээ олон жил ажиллаж тодорхой туршлага хуримтлуулж, олон үйлчлүүлэгчийнхээ адил төстэй талуудаас олон талын дүгнэлт хийж сурсан байгаа нь мэдээж. Яг л талбай дээр тоглож байгаа тоглогчийн алдаа оноог дасгалжуулагч нь илүү сайн олж хардагтай ижил юм. Хүн өөрөө өөрийнхөө ямар алдаа хийж байгааг анзаардаггүй шүү дээ. Хүний алдааг хөндлөнгөөс харахад илүү хялбар байдаг.
Бас нэг зүйл гэвэл сэтгэл зүйч нь тухайн үйлчлүүлэгчээсээ илүү туршлагатай, амьдралын талаар илүү мэдлэгтэй байх хэрэгтэй. Хэрвээ та нэг хүнд хандаад тэр хүн чинь таньтай ижил төвшиний мэдлэгтэй бол та ямар ч шинэ зүйл олж мэдэхгүй. Тэгэхээр таньд зөвлөгөө өгч байгаа хүний авьяас чадвар, мэдлэг, туршлага их чухал юм. Тэгээд тэр зөвлөгөө өгч байгаа хүн нь үнэн сэтгэлээсээ байх ёстой. Зөвхөн мөнгөний төлөө биш. Зарим улсад зөвлөгөө өгдөг сэтгэл зүйч болохын тулд заавал анагаахын сургууль төгссөн байх шаардлагатай байдаг гэсэн. Тэгэхээр уг мэргэжлийг эмчийн төвшинд авч үздэг, сэтгэлийг эмнэж байгаа хүн нь өндөр ёс суртахуунтай, мэргэжлийн анагаагч байх ёстой гэсэн өндөр шалгуур тавьж байнаа гэсэн үг.
Thursday, November 7, 2013
Tuesday, November 5, 2013
Иргэдийг орон сууцжуулах гарц
Монголд төмөр, цементийн үйлдвэрийн асар том нөөц боломж байна. Хамгийн чухал уг түүхий эдүүдийг бид дотоодоосоо хангах бүрэн боломжтой. Хамгийн гол нь зөв зохион байгуулж сэтгэл гаргаж ажиллах хэрэгтэй. Ямар сайндаа л тэр жил Энэтхэгийн төлөөлөгчид ирээд Монголд төмрийн үйлдвэр барих хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлж байхав дээ. Одоо яг юу болж байна гэхээр тендерээр маш олон хятад компаниудад барилгын эрх олгоод нөгөөдүүл нь дундаж иргэдэд биш тансаг зэрэглэлийн үнэтэй барилгууд бариад, тэнд нь Монголчууд орж чадахгүй дийлэнхдээ хятадууд өөрсдөө эзэн сууж байна. Зуун айлын шинэ барилгууд, Баян Монгол, Жапан таун - д маш олон хятадууд байр эзэмшигч байгаа нь сүүлийн судалгаагаар гарчээ. Хятадын энэ бодлого Африкт ч болж байна. Конго - д 1 сая орон сууц хөтөлбөр засгийн газар нь хэрэгжүүлээд барилгын тендерыг нь хятад компаниуд авсанаа баахан тансаг зэрэглэлийн орон сууцнууд бариад орхиж. Мэдээж ядуу Конгочууд яаж тэнд нь орж чадахав дээ. Тиймээс байрны эзэд бас л хятадууд болж байна. Цемент стратегийн бүтээгдэхүүн гэх атлаа хотын эргэн тойрон дүүрэн хятад компаниуд Туул голын чулууг бутлаад цемент хийж Монголчуудад зарж байна. Улс орон хийж бүтээх эрхээ өөрсөддөө авсан цагт харийн хяналтаас гарна.
Monday, November 4, 2013
Friday, November 1, 2013
Forex gold trend 11-1
Хөөрхий 23 хувь дээр тэссэнгүй. Одоо 38 дээр байна. 50 хүрвэл унавал 1310 хүртэл унах нигууртай. Өдөр тутмын стокастик унасан хэвээр.
Долларын өсөлт Монголд
Одоогийн систем чинь доллартай хадаад хаяцан систем шд. Гаднаас доллар орж ирлээ. Төгрөг хэвлэлээ. Алтаар биш доллараар баталгаажна гээд мангар юм яриад байгаа. Монголд жамаараа яваа санхүүгийн систем байхгүй. Монгол банк арилжааны банкнуудаас доллараа татаад байхад л зохиомол хомсдол үүсчиж байгаан. Уг нь бол урьд хожид байгаагүй их долларын нөөцтэй болсон. Даанч гадаадын банкинд зүгээр хэвтэж байгаагаас биш. Нөгөө бондынхоо барьцаанд байгаан. Хичнээн их доллар цуглуулаад өөрсдөө ашиглаж хэрэгцээтэй үйлдвэрүүдээ барихгүй бол ямар хэрэг байна. Дэлхийн банкны хүлээсэнд орохоор ийм л юм болж байгаан.
Долларын индекс унана уу байна уу Монголд огт падлийгүй. Энэ хонхортоо Улаанбаатарын эдийн засаг чинь өөрийнхөө хуулиар яваад байна шд. Бараг бүгдээрээ хэдхэн км зайд шамбаарчаад хэдхэн хүний атганд ороод зимбабве доллар лугаа мөнгөтэй мөлхөцгөөж байна. Чадалтай сайн эдийн засагчдаа Монгол банкинд аваачихгүй байна л даа лүднүүд чинь. Энэ системд шударга, зарчимч хүн хэрэггүй. Худалч хулгайч нар л хэрэгтэй. За даа хомсдол гэж шалтаглаад үргэлжлүүлэн өсгөж л таарах байхаа даа.
Арилжааны банкуудад л Монгол банкнаас валют авах эрх бий. Тэгэхээр хувь хүмүүс, ББСБ ууд бол ханшид нөлөөлөх боломжгүй. Хагас сайн, бүтэн сайнд арилжаа явагддаггүй. Гэтэл нэгдэхийн өглөө ханш шууд өсцөн байгаа нь зохиомол хөөрөгдөл гэдгийн нотолгоо. Зүгээр л өдөр бүр ханшаа 10 төгрөгөөр нэмээд байхад иргэд яаж ч чадахгүй. Хомсдоод л өсөөд байна гэж бодно. Угаасаа бодохоосоо өөр яах билээ. Хэн ч Монгол банкинд аудит хийж чадахгүй. Засгийн газар ерөнхийлөгчийг өөрсдөө томилдог. Тэгээд засгийн газар ажлын хэсэг гаргаад шалгалт хийнэ гэвэл тэрэн шиг худлаа юм үгүй. Бүх зүйл хэвийн л гэсэн дүгнэлт гаргана.
Уг нь Монгол улс жилдээ хэдэн доллараар арилжаа хийдэг нь тодорхой тоо бэлэн л байгаа шд. Тэр тоондоо нийцсэн валютыг л сар бүр Монгол банк зах зээлд нийлүүлээд байхад ямар ч асуудал үүсэхгүй. Гол нь хөөргөдөх сонирхолтой бүлэг этгээд байгаад байна.
Жишээ нь нэг нөхөр тэрбум төгрөгөнд доллар 1400 байхад нь аваад одоо зарахад зөрүү нь 200 сая болж байна. Цаадуул чинь хэдэн арван тэрбумаар л хөдөлнө шүү дээ. Зарим нь бүүр хэдэн зуун тэрбумаар хөдөлнө. Тэгэхээр долларыг хөөрөгдөх маш ашигтай.
Долларын индекс унана уу байна уу Монголд огт падлийгүй. Энэ хонхортоо Улаанбаатарын эдийн засаг чинь өөрийнхөө хуулиар яваад байна шд. Бараг бүгдээрээ хэдхэн км зайд шамбаарчаад хэдхэн хүний атганд ороод зимбабве доллар лугаа мөнгөтэй мөлхөцгөөж байна. Чадалтай сайн эдийн засагчдаа Монгол банкинд аваачихгүй байна л даа лүднүүд чинь. Энэ системд шударга, зарчимч хүн хэрэггүй. Худалч хулгайч нар л хэрэгтэй. За даа хомсдол гэж шалтаглаад үргэлжлүүлэн өсгөж л таарах байхаа даа.
Арилжааны банкуудад л Монгол банкнаас валют авах эрх бий. Тэгэхээр хувь хүмүүс, ББСБ ууд бол ханшид нөлөөлөх боломжгүй. Хагас сайн, бүтэн сайнд арилжаа явагддаггүй. Гэтэл нэгдэхийн өглөө ханш шууд өсцөн байгаа нь зохиомол хөөрөгдөл гэдгийн нотолгоо. Зүгээр л өдөр бүр ханшаа 10 төгрөгөөр нэмээд байхад иргэд яаж ч чадахгүй. Хомсдоод л өсөөд байна гэж бодно. Угаасаа бодохоосоо өөр яах билээ. Хэн ч Монгол банкинд аудит хийж чадахгүй. Засгийн газар ерөнхийлөгчийг өөрсдөө томилдог. Тэгээд засгийн газар ажлын хэсэг гаргаад шалгалт хийнэ гэвэл тэрэн шиг худлаа юм үгүй. Бүх зүйл хэвийн л гэсэн дүгнэлт гаргана.
Уг нь Монгол улс жилдээ хэдэн доллараар арилжаа хийдэг нь тодорхой тоо бэлэн л байгаа шд. Тэр тоондоо нийцсэн валютыг л сар бүр Монгол банк зах зээлд нийлүүлээд байхад ямар ч асуудал үүсэхгүй. Гол нь хөөргөдөх сонирхолтой бүлэг этгээд байгаад байна.
Жишээ нь нэг нөхөр тэрбум төгрөгөнд доллар 1400 байхад нь аваад одоо зарахад зөрүү нь 200 сая болж байна. Цаадуул чинь хэдэн арван тэрбумаар л хөдөлнө шүү дээ. Зарим нь бүүр хэдэн зуун тэрбумаар хөдөлнө. Тэгэхээр долларыг хөөрөгдөх маш ашигтай.
Wednesday, October 30, 2013
Thursday, October 24, 2013
Thursday, October 17, 2013
Forex gold trend 10-17
Уналт дууслаа гэж бодтол яав дахиад бараг 100 доллараар ханш унадаг байна шдээ. Миний таамаглал алдаа дутагдал ихтэй байгаагийн илрэл болой. Юутай ч долоо хоногийн стокастик өсөх чиглэлд зааж байна. Гэнэт 100 доллараар унах ч юм билүү би таашгүй ээ.
Sunday, October 13, 2013
Авто машины хариуцлагын даатгал
Авто машины хариуцлагын даатгал анхнаасаа хууль бус үйл ажиллагаагаа хуульчилсан шийдвэр байсан юм. Даатгал хүний сайн дурынх байх ёстой. Даатгалын нөхцөлүүд нь таны нөхөн төлбөр авах бололцоог хамгийн доод хязгаар хүртэл бичигдсэн байгаа. Таниас мөнгө авчаад дараа нь салаавч өгөх нөхцөл юм. Хууль шударга болохоороо биш, хууль болохоороо л хүчтэй. Энэ УИХ - д байгаа нөхдүүд чинь л цаад даатгалын компаний эзэд. Сүүлийн үед даатгалын компаниуд борооны дараах мөөг шиг олширч байгаа нь ийм учиртай. Хүмүүсээс мөнгө саах бололцоог нь хуульчлаад өгөхөөр бүгд хошуурч байна. Удахгүй хүн бүрийг амь даатгал хийлгэ гэж хуульчилвал битгий гайхаарай. Цаадуул чинь ханаж цадахгүй. Таниас эцсийн төгрөгийг чинь сэгсрэх хүртлээ зүтгэх болно.
Saturday, October 5, 2013
Төр муу менежер биш
Төрд байгаа хүмүүс өөрсдөө цаад татаас аваад байгаа компаниудын эзэд шд. Хоёр фронт дээр тулалдаад байгаан. Наад талд төрийн ажлыг цалгардуулж, мөнгийг нь үрэн таран хийж, хувийнхаа компани руу зувчуулж байна. Жишээ нь ЭМ СИ ЭС Могул компьютераа тендерээр шахаж чадахаан байгаад нөгөө Айти зоне гэдэг дэлгүүрээ зарчлаа шд. Тендерээр л асар үнэтэй шахахгүй бол тэрмуу хэдэн компьютерийн худалдаа бол цөм хийхгүй л байхгүй юу. Талх шиг өдөр бүр авах биш. Төр муу менежер гэх мөртлөө зориуд муу ажил хийсэн хүмүүст хариуцлага тооцъё гэж хэн ч ярихгүй байгаа биз? Тэр муу менежер гэж яриад байгаа хүмүүс чинь өөрсдөө ажиллаад байгаа юм. Цаад зорилго нь төрийн өмчийг дахин үнэгүйдүүлж хувьчлах. Төрийн өмч бол хэн нэгэн эзэнгүй өмч биш Монголын ард түмний хөлс хүчээр бий болсон өмч. Тэдгээр шунахай сэдэлтэй хүмүүс харин өөрсдөө төрийн ажилд хутгалдах хэрэггүй. Ажлаа хийж чадах, улс орны төлөө сэтгэлтэй хүмүүст зайгаа тавьж өгөх хэрэгтэй.
Thursday, October 3, 2013
Forex gold trend 10-3
Сар тутмын стокастик өсөх чиглэлд заагаад эхэллээ. Макди сүүлийн 5 сар оверсолд байна. Уг нь сэргэмээр л юм. Саяны уналт фибоначчигийн 61 хувь дээр яг таарч байна. Долоо хоногийн стокастик оверсолд болжээ. Эндээсээ хэсэг дээшээ явах байх гэж бодож байна шд.
Friday, September 27, 2013
Forex gold trend 9-27
Алт сэргэж чадахгүй л байна. Өдөр тутмын стокастик өсөх чиглэлд зааж байна. Сар тутмын макди доош заасан хэвээр байх юм. ЖП Морган маш их авах гэрээтэй байгаа юм гэсэн харж л байяа.
Thursday, September 19, 2013
Forex gold trend 9-19
61 хувь хүртэл уналаа шүү. Ийм хол унана гэж төсөөлсөнгүй. Ямартай ч макди ба стокастик эргээд өсөх чиглэлд зааж байна.
Tuesday, September 3, 2013
Байгалийн хуулийг хэдий болтол зөрчих вэ буюу өвчний бизнес
Өвчний бизнес. Түргэн хоол, савласан хүнс, үзвэр үйлчилгээ, маркетинг, олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл. Энэ бүгд нийлээд нэгэн цогц систем юм. Америкт хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг суртал бол та хүссэнээрээ юуг ч идэж болно, хичнээн ч их идэж болно, хэрвээ таны бие болоод сэтгэл санаа тавгүйрхэх юм бол таньд үргэлж бие ээ илааршуулах боломж бий хэмээн сурталддаг. Нэг үгээр хэлбэл таны юу идэж уух нь гол биш, таны худалдаж авч болох эм тарианууд л хамгийн чухал. Нэгэнт өвчин эмгэгтэй болсон хүнд олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр бүтээгдэхүүнээ сурталчилж итгүүлэхэд маш амархан.
Та олон ч эмийн сурталчилгааг харсан байх. Таниас өргөс авах мэт зовиургүй болгоно хэмээн олон сайхан үгээр бөмбөгдөж өгнө. Харин таны биед илэрч болох гаж нөлөөг нь уншаад үзээрэй. Сэтгэл тавгүйрхэх, зүрх дэлсэх, арьс загатнах, толгой эргэх, хар дарах гэх мэтчилэн цуварч өгнө. Тэгээд ганцхан эмнээс ийм олон гаж нөлөө үүсч байна гэж үү? Тэгэхээр өөр олон эмийн гаж нөлөө бүгдээрээ нийлээд хүний биед ямар өөрчлөлт үүсгэх вэ? Хүн тэр бүр ганцхан эм хэрэглэдэггүй олон эмийг зэрэгцүүлэн хэрэглэдэг.
Өвчний бизнесийн гол зорилго бол өвчин үүсгэж, түүнийг анагаах замаар ашиг олох юм. Өвчин үүсгэхийн тулд савласан хүнс, түргэн хоолны сүлжээ байдаг юм. Хэдэн арван жилийн турш хүний бие организм чихэртэй ус, шарсан төмс, цагаан талх, тослог ихтэй гамбургер идэж хэвийн ажиллаж чадах уу? Ер нь ямар ч амьд биет ийм хоолны дэглэмээр эрүүл аж төрж болох уу? Баяр наадмын үеэрх гэр бүлүүдийн аялал зугаалгаар хүмүүс маркетинг болон хэвлэлийн мэдээллийн хэрэгслийн нөлөөнд хэрхэн автаж байгааг тодхон харж болно. Хүмүүс загасны мах, хүнсний ногооноос илүүтэйгээр шарсан мах, шарсан төмс, гамбургер түлхүү иддэг болсон байх жишээтэй. Ногоонд дургүй гэх хүмүүс ч олширсон байх юм.
Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр тогооч нар гэртээ хийхийн аргагүй төвөгтэй хоол зааж байхад бодит амьдрал дээр эрүүл хүнс гэж юу байдгийг мэдэх нь битгий хэл өөрөө хоолоо хийж чаддаггүй хүүхдүүд маш олон болж байна. Дунд сургуулийн хөтөлбөр дэх биеийн хүчний дасгалууд улам л багассаар л. Хүүхдийг олон цагаар математик, хими нүдүүлэн суулгах болжээ. Бодит амьдрал дээр хамгийн хэрэгтэй зүйл болох мөнгөө хэрхэн зарцуулах, хөдөлгөөний ач тус, зөв хооллолтын талаар хэн ч ярихаан больжээ. Дасгал хийж буй хүнийг зөвхөн зурагтаар л харах болохоос бидний дунд гараад нэг километр гүйчих хүсэлтэй хүн маш цөөхөн болсон байх юм. Спорт, биеийн хөдөлгөөнийг үзвэр шоу гэж харахаас амьдралын салшгүй хэсэг гэдгийг ч умартжээ. Үнэхээр ч хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл тийм байдлаар л харуулж байна.
Бид ямар нэг шоунд уралдаж дасгал хийж буй хүмүүсийг хардаг хэрнээ өөрсдөө зөв хоололт ба биеийн хөдөлгөөний ач тусын талаар юу ч мэдэхгүй болцгоожээ. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн нөлөөгөөр биеийн хөдөлгөөнийг зөвхөн спорт эсвэл шоу уралдаан тэмцээн мэтээр төсөөлж өөрсдөө бодит байдлаас хөндийрсөөр байна.
Хүнсний бизнес бол үзвэр үйлчилгээний бизнесийн нөгөө тал юм. Энэ хоёр салбарт хүний мэдрэлийн тогтолцоонд нөлөөлж тухайн хүний далд ухамсарт хүрэлцэн очиж аливаа зүйлийг хэрэглэх хүслийг өдөөх олон төрлийн аргуудыг хуримтлуулсан мэдээллийн маш том бааз бий. Ийм зүйл рүү хүнийг түлхдэг хамгийн гол зэвсэг нь чихэр, өөх тос, давс юм. Эдгээр нь байгаль дээр маш ховор тохиолддог. Байгаль дээр байгаа амьтдад энэ гурвыг олж хэрэглэхэд маш хэцүү. Харин зохиомлоор хүнд өгөхөд идэх хүслийг маш хүчтэй өдөөгчүүд юм. Түргэн хоолны сүлжээ нь идэх дуршлыг өдөөхөөр инженерчлэгдсэн байдаг.
Сайхан амтагдаж буйд нь гайхах зүйлгүй. Амт нэмэгчүүдийг маш ихээр хийсэн байгаа. Эдгээр амтууд нь байгалийн бүтээгдэхүүнүүд дээр маш цөөн тохиолддог. Үүний адилаар мэдээг уншиж буй нэвтрүүлэгч өдөр тутам хэрэглэгддэггүй түгшүүртэй өнгөөр мэдээг уншиж бид ухамсаргүйгээр уг өнгөнд автаж илүү айдаст автдаг. Энэ нь бидний далд ухамсар нөлөөлж аливаа зүйлд чиглүүлж буй арга юм.
Өвчний бизнесийн систем нь хүнсний аж үйлдвэрүүд, хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүнүүд, урлаг уран сайхны салбарыг өөртөө багтаасан байдаг. Нийгмийг айдаст автуулах замаар хүмүүсийн өөрийгөө хамгаалах зөнг өдөөж чихэр, давс, өөх тостэй бүтээгдэхүүнүүдээ зарж асар их ашиг олдог. Айдаст автуулах ажлыг нь олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл хийдэг юм. Осол, гэмт хэрэг, байгалийн гамшгийг улам сүржин, байгаагаас нь илүү аюултай мэтээр дамжуулж нийгмийг айдаст автуулах нь тэдний үүрэг юм. Цочирдсон айдаст автсан, сэтгэл санаа нь тавгүй байгаа хүмүүс идэх хандлага ихтэй байдаг.
Корпорациудын хянадаг мэдээллийн хэрэгслүүд тухайн бүтээгдэхүүнээ сурталчилахдаа үүнийг л хэрэглэвэл та элит, бусдаас дээгүүр, өөр хүн болно мэтээр сурталддаг. Амьдралын хэв маяг мэтийн уран үгээр хуурах бөгөөд өдөр тутам хэрэглүүлэх тал дээр түлхүү анхаардаг. Та үүнийг хэрэглэх эрхтэй, тийм ч учраас хэрэглэх нь зөв юм хэмээн хэлнэ. Хүний бусдаас дутахгүй гэсэн занг өөгшүүлж буй хэрэг юм.
Байгалийн хуулийг удаан зөрчиж болохгүй. Чихэр, давс, фермийн малаас гарсан өөх тос ихтэй хоол хүнсийг хүний бие удаан тэвчиж чадахгүй. Эцсийн дүндээ өвчлөлд хүргэнэ. Хүний бие бол ан хийж, жимс ногоо түүхээр бүтээгдсэн. Халдварт өвчнийг антибиотикийн хүчээр анагааж болно. Хавдар болон амьдралын хэв маягаас үүдэлтэй өвчнүүд нь халдварласан бус байдаг. Хичнээн ч их эм тариа хэрэглэсэн гэлээ хэзээ ч буцаж хэвийн байдалдаа ордоггүй. Эдгээр хүчтэй корпорациуд эцэс төгсгөлгүй хэрэглээг сурталчилж, хүний идэх дуршлыг нэмэгдүүлдэг тэдгээр бодисуудыг маш өндөр тунгаар хүнсний бүтээгдэхүүнүүдэд шингээж буй тохиолдолд хүн яаж эрүүл амьдарч чадах юм бэ? Хамгийн аймшигтай нь хүмүүс тэр хорт хэрэглээгээ өөрийн ухамсараар таягдан хаяж чадахгүй байгаад юм. Нэгэнт системийн занганд орчихоод тухайн бүтээгдэхүүнийг өдөр тутмын хэрэглэх ёстой зүйл мэтээр төсөөлж эрүүл мэндээ хордуулсаар л байна.
Ийм хүнс хэрэглээд дээрээс нь хөдөлгөөний дутагдалтай бол эрүүл байх ямар ч үндэслэл байхгүй. Анагаах ухааны салбарт ч корпорацийн суртал хэрээс хэтэрлээ. Эмч бүр ямар нэг хүнсний нэмэлт , эм тариа сурталддаг болжээ. Эрүүл аж төрөх талаар сургааль хайрладаг хүн бараг байхгүй болсонтой ижил юм.
Хүн бүрт хүнд өвчнөө эмчлэх мөнгө байхгүй. Харин бүрт идэж ууж буй хорт бодисоо багасгах боломж бий. Та мөнгөө хэмнэнэ, дээрээс нь эрүүл мэндээ хадгалж үлдэнэ. Хэрэгтэй хэрэггүй баахан зүйлд мөнгөө зарж өвчин олчихоод дахиад түүнийгээ эмчлэх гэж өшөө их мөнгө үрнэ гэдэг бол утгагүй зүйл билээ. Хүний бие организмыг муутгаж ашиг олно гэдэг бол хамгийн том нүгэл. Корпорациудын маркетингийн занганд орж өөрийгөө мөрөөдлийн ертөнцдөө амьдарч байна гэж бодон эрүүл мэндээ алдсаар буй олон сая хүн л хамгийн хөөрхийлэлтэй. Эцэст нь Томас Жефферсоны хэлсэн үгээр төгсгөл хийе.
"Эрүүл мэнд байхгүй бол аз жаргал гэж үгүй. Нэн түрүүнд эрүүл мэнддээ л анхаар. Бусад нь аяндаа болно" - Томас Жефферсон 1787 он.
Та олон ч эмийн сурталчилгааг харсан байх. Таниас өргөс авах мэт зовиургүй болгоно хэмээн олон сайхан үгээр бөмбөгдөж өгнө. Харин таны биед илэрч болох гаж нөлөөг нь уншаад үзээрэй. Сэтгэл тавгүйрхэх, зүрх дэлсэх, арьс загатнах, толгой эргэх, хар дарах гэх мэтчилэн цуварч өгнө. Тэгээд ганцхан эмнээс ийм олон гаж нөлөө үүсч байна гэж үү? Тэгэхээр өөр олон эмийн гаж нөлөө бүгдээрээ нийлээд хүний биед ямар өөрчлөлт үүсгэх вэ? Хүн тэр бүр ганцхан эм хэрэглэдэггүй олон эмийг зэрэгцүүлэн хэрэглэдэг.
Өвчний бизнесийн гол зорилго бол өвчин үүсгэж, түүнийг анагаах замаар ашиг олох юм. Өвчин үүсгэхийн тулд савласан хүнс, түргэн хоолны сүлжээ байдаг юм. Хэдэн арван жилийн турш хүний бие организм чихэртэй ус, шарсан төмс, цагаан талх, тослог ихтэй гамбургер идэж хэвийн ажиллаж чадах уу? Ер нь ямар ч амьд биет ийм хоолны дэглэмээр эрүүл аж төрж болох уу? Баяр наадмын үеэрх гэр бүлүүдийн аялал зугаалгаар хүмүүс маркетинг болон хэвлэлийн мэдээллийн хэрэгслийн нөлөөнд хэрхэн автаж байгааг тодхон харж болно. Хүмүүс загасны мах, хүнсний ногооноос илүүтэйгээр шарсан мах, шарсан төмс, гамбургер түлхүү иддэг болсон байх жишээтэй. Ногоонд дургүй гэх хүмүүс ч олширсон байх юм.
Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр тогооч нар гэртээ хийхийн аргагүй төвөгтэй хоол зааж байхад бодит амьдрал дээр эрүүл хүнс гэж юу байдгийг мэдэх нь битгий хэл өөрөө хоолоо хийж чаддаггүй хүүхдүүд маш олон болж байна. Дунд сургуулийн хөтөлбөр дэх биеийн хүчний дасгалууд улам л багассаар л. Хүүхдийг олон цагаар математик, хими нүдүүлэн суулгах болжээ. Бодит амьдрал дээр хамгийн хэрэгтэй зүйл болох мөнгөө хэрхэн зарцуулах, хөдөлгөөний ач тус, зөв хооллолтын талаар хэн ч ярихаан больжээ. Дасгал хийж буй хүнийг зөвхөн зурагтаар л харах болохоос бидний дунд гараад нэг километр гүйчих хүсэлтэй хүн маш цөөхөн болсон байх юм. Спорт, биеийн хөдөлгөөнийг үзвэр шоу гэж харахаас амьдралын салшгүй хэсэг гэдгийг ч умартжээ. Үнэхээр ч хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл тийм байдлаар л харуулж байна.
Бид ямар нэг шоунд уралдаж дасгал хийж буй хүмүүсийг хардаг хэрнээ өөрсдөө зөв хоололт ба биеийн хөдөлгөөний ач тусын талаар юу ч мэдэхгүй болцгоожээ. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн нөлөөгөөр биеийн хөдөлгөөнийг зөвхөн спорт эсвэл шоу уралдаан тэмцээн мэтээр төсөөлж өөрсдөө бодит байдлаас хөндийрсөөр байна.
Хүнсний бизнес бол үзвэр үйлчилгээний бизнесийн нөгөө тал юм. Энэ хоёр салбарт хүний мэдрэлийн тогтолцоонд нөлөөлж тухайн хүний далд ухамсарт хүрэлцэн очиж аливаа зүйлийг хэрэглэх хүслийг өдөөх олон төрлийн аргуудыг хуримтлуулсан мэдээллийн маш том бааз бий. Ийм зүйл рүү хүнийг түлхдэг хамгийн гол зэвсэг нь чихэр, өөх тос, давс юм. Эдгээр нь байгаль дээр маш ховор тохиолддог. Байгаль дээр байгаа амьтдад энэ гурвыг олж хэрэглэхэд маш хэцүү. Харин зохиомлоор хүнд өгөхөд идэх хүслийг маш хүчтэй өдөөгчүүд юм. Түргэн хоолны сүлжээ нь идэх дуршлыг өдөөхөөр инженерчлэгдсэн байдаг.
Сайхан амтагдаж буйд нь гайхах зүйлгүй. Амт нэмэгчүүдийг маш ихээр хийсэн байгаа. Эдгээр амтууд нь байгалийн бүтээгдэхүүнүүд дээр маш цөөн тохиолддог. Үүний адилаар мэдээг уншиж буй нэвтрүүлэгч өдөр тутам хэрэглэгддэггүй түгшүүртэй өнгөөр мэдээг уншиж бид ухамсаргүйгээр уг өнгөнд автаж илүү айдаст автдаг. Энэ нь бидний далд ухамсар нөлөөлж аливаа зүйлд чиглүүлж буй арга юм.
Өвчний бизнесийн систем нь хүнсний аж үйлдвэрүүд, хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүнүүд, урлаг уран сайхны салбарыг өөртөө багтаасан байдаг. Нийгмийг айдаст автуулах замаар хүмүүсийн өөрийгөө хамгаалах зөнг өдөөж чихэр, давс, өөх тостэй бүтээгдэхүүнүүдээ зарж асар их ашиг олдог. Айдаст автуулах ажлыг нь олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл хийдэг юм. Осол, гэмт хэрэг, байгалийн гамшгийг улам сүржин, байгаагаас нь илүү аюултай мэтээр дамжуулж нийгмийг айдаст автуулах нь тэдний үүрэг юм. Цочирдсон айдаст автсан, сэтгэл санаа нь тавгүй байгаа хүмүүс идэх хандлага ихтэй байдаг.
Корпорациудын хянадаг мэдээллийн хэрэгслүүд тухайн бүтээгдэхүүнээ сурталчилахдаа үүнийг л хэрэглэвэл та элит, бусдаас дээгүүр, өөр хүн болно мэтээр сурталддаг. Амьдралын хэв маяг мэтийн уран үгээр хуурах бөгөөд өдөр тутам хэрэглүүлэх тал дээр түлхүү анхаардаг. Та үүнийг хэрэглэх эрхтэй, тийм ч учраас хэрэглэх нь зөв юм хэмээн хэлнэ. Хүний бусдаас дутахгүй гэсэн занг өөгшүүлж буй хэрэг юм.
Байгалийн хуулийг удаан зөрчиж болохгүй. Чихэр, давс, фермийн малаас гарсан өөх тос ихтэй хоол хүнсийг хүний бие удаан тэвчиж чадахгүй. Эцсийн дүндээ өвчлөлд хүргэнэ. Хүний бие бол ан хийж, жимс ногоо түүхээр бүтээгдсэн. Халдварт өвчнийг антибиотикийн хүчээр анагааж болно. Хавдар болон амьдралын хэв маягаас үүдэлтэй өвчнүүд нь халдварласан бус байдаг. Хичнээн ч их эм тариа хэрэглэсэн гэлээ хэзээ ч буцаж хэвийн байдалдаа ордоггүй. Эдгээр хүчтэй корпорациуд эцэс төгсгөлгүй хэрэглээг сурталчилж, хүний идэх дуршлыг нэмэгдүүлдэг тэдгээр бодисуудыг маш өндөр тунгаар хүнсний бүтээгдэхүүнүүдэд шингээж буй тохиолдолд хүн яаж эрүүл амьдарч чадах юм бэ? Хамгийн аймшигтай нь хүмүүс тэр хорт хэрэглээгээ өөрийн ухамсараар таягдан хаяж чадахгүй байгаад юм. Нэгэнт системийн занганд орчихоод тухайн бүтээгдэхүүнийг өдөр тутмын хэрэглэх ёстой зүйл мэтээр төсөөлж эрүүл мэндээ хордуулсаар л байна.
Ийм хүнс хэрэглээд дээрээс нь хөдөлгөөний дутагдалтай бол эрүүл байх ямар ч үндэслэл байхгүй. Анагаах ухааны салбарт ч корпорацийн суртал хэрээс хэтэрлээ. Эмч бүр ямар нэг хүнсний нэмэлт , эм тариа сурталддаг болжээ. Эрүүл аж төрөх талаар сургааль хайрладаг хүн бараг байхгүй болсонтой ижил юм.
Хүн бүрт хүнд өвчнөө эмчлэх мөнгө байхгүй. Харин бүрт идэж ууж буй хорт бодисоо багасгах боломж бий. Та мөнгөө хэмнэнэ, дээрээс нь эрүүл мэндээ хадгалж үлдэнэ. Хэрэгтэй хэрэггүй баахан зүйлд мөнгөө зарж өвчин олчихоод дахиад түүнийгээ эмчлэх гэж өшөө их мөнгө үрнэ гэдэг бол утгагүй зүйл билээ. Хүний бие организмыг муутгаж ашиг олно гэдэг бол хамгийн том нүгэл. Корпорациудын маркетингийн занганд орж өөрийгөө мөрөөдлийн ертөнцдөө амьдарч байна гэж бодон эрүүл мэндээ алдсаар буй олон сая хүн л хамгийн хөөрхийлэлтэй. Эцэст нь Томас Жефферсоны хэлсэн үгээр төгсгөл хийе.
"Эрүүл мэнд байхгүй бол аз жаргал гэж үгүй. Нэн түрүүнд эрүүл мэнддээ л анхаар. Бусад нь аяндаа болно" - Томас Жефферсон 1787 он.
Sunday, September 1, 2013
Урт нэрт хуульд өөрчлөлт оруулна гэнэ
Алт ухахгүй бол эдийн засаг хямраад байна гээд цаадуул чинь урт нэрт хуульд өөрчөлт оруулна гээд байна шд. Урьд ашиглаж байсан ордуудыг буцааж нээх юм байхаа. Эргээд ган болох замдаа орох нь дээ. Уг нь уг хуулийн ачаар газар дэлхий овоо сэргэж байсан юмсан. Эргээл голын эх рүүгээ дайрах нь дээ. Ундны усны шүүлтүүр нь алт болдог нь ийм учиртай. Аливаа ундны усны эх дээр тухайн усыг цэвэршүүлж байдаг эрдэс бодис нь заавал байх хэрэгтэй юм. Тэдгээр эрдэс бодисыг нь ухаад авчихлаар хүн мал уухын аргагүй ногооноороо эргэлдсэн л юм болно.
Sunday, August 25, 2013
Forex gold trend 8-25
Нэгэнт ЖП Морган бүх зарах гэрээгээ хаасан юм бол хэн алтыг зогсоох юм бэ? Хэн ч зогсоохгүй. Сорос бас зарах гэрээнүүдээ хаасан гэнэ үү. Тэгэхээр алт хэсэгтээ л дээшээ явах нь тодорхой боллоо шүү. Ямартай ч маргааш 1400 - г сэтлэх юм байна даа.
Thursday, August 15, 2013
Forex gold trend 8-15
Сар тутмын макди сэхэл авч байна. Сар тутмын стокастик өсөх чиглэлд зааж байна. Алт өсөх трендээ үргэлжлүүлж буй мэт санагдах юм.
Thursday, August 8, 2013
Forex gold trend 8-8
Гэтэл алт 38 хувиас жоохон хэтрээд сэхэл авч байх юм. Өдөр тутмын стокастик өсөх чиглэлд зааж байна.
Wednesday, August 7, 2013
Төв банкны систем бол орчин үеийн хүн төрөлхтний галзуурлын үндэс юм
Эхнээс нь тэд хүн төрөлхтөнд хэвлэсэн цаас үнэ цэнэтэй гэж итгүүлнэ. Дараа нь хэвлэсэн цаас нь хүрэлцээтэй биш гэж итгүүлнэ. Хүн төрөлхтөн амьдралын утга учрыг умартан хэвлэсэн цаасны төлөө нуруугаа хугартал боол мэт зүтгэх болно. Өрөөс өрийн хооронд авсандаа орох хүртлээ амьдарна. Энэ бол төв банкны системийн буй болгосон гамшиг.
Tuesday, July 9, 2013
Forex gold trend 7-9
Хэрвээ 1180 ёроол байсан аваас саяны уналт фибоначчигийн 61 хувь дээр таарч байна даа. Өдөр тутмын стокастик өсөх чиглэлд зааж байна.
Tuesday, July 2, 2013
Forex gold trend 7-1
Зээ уналт үргэлжилсээр л. Сар тутмын макди 0 хувиас доошоо орж оверсолд болж эхэлж байна. 1176 ёроол байсан байж болох л юм. Гэхдээ хэн мэдлээ. Сар тутмын стокастик дээшээ заах гэж оролдож байна. 2002 оноос хойш оверсолд болоогүй макди нэг юм оверсолд болж одоо нэг шинэ эрч хүчээр өсөлтөө үргэлжлүүлж магадгүй юм даа.
Thursday, June 20, 2013
Forex gold trend 6-20
Шинэлэг зүйл болсонгүй. Сар тутмын макди унасан хэвээр байна. Өдөр тутмын стокастик доошоо зааж байна. Тодорхой хэмжээний мөнгө ирэхгүйгээр металлууд сэргэхгүй л болов уу. Энэ зах зээл бол бодит эрэлт нийлүүлэлт биш цаасан мөнгөөр үйлдэгдэж буй гэрээнүүд юм.
Sunday, June 16, 2013
Sunday, June 2, 2013
Жорж Карлин: Шашин бол утгагүй зүйл
Бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг утгагүй зүйл бол шашин. Ямар ч өрсөлдөгч байхгүй. Шашинд хамгийн агуу утгагүй түүхийг өгүүлдэг. Бодоод үздээ шашин хүмүүсийг тэр дээр тэнгэрт нэгэн үл үзэгдэгч нөхөр бий гэдэгт итгүүлж чадсан. Өдөр бүр, цаг тутам үйлдэл бүрийг чинь харж байдаг гэнэ. Тэгээд үл үзэгдэгч хүнд таны хийж болохгүй 10 зүйлсийн жагсаалт байдаг. Хэрвээ та эдгээрийн аль нэгийг л хийх юм бол таныг тусгай бэлдсэн газар доор байдаг шатаадаг, утдаг, тамладаг газарт үлдсэн амьдралыг чинь тарчлааж, орилуулж, чарлуулж, хүчирхийлж өнгөрүүлэх болно. Гэхдээ тэр таньд хайртай!
Тэр таныг хайрладаг. Тэгээд түүнд мөнгө хэрэгтэй! Түүнд дандаа мөнгө хэрэгтэй. Тэр бол төгс, бүхнийг мэддэг, ухаалаг, хүчирхэг. Даанч мөнгөн дээр тулахлээр л өөрийгөө удирдаж чаддаггүй. Шашин хэдэн тэрбум доллар авдаг, ямар ч татвар төлдөггүй, тэгээд үргэлж жоохон ахиухан авахыг хүсдэг. Хэрвээ та утгагүй түүх сонсохыг хүсвэл энэ чинь л ёстой ариухан утгагүй зүйл юм шүү дээ. Та бүгдийг нэг зүйлийг мэдээсэй гэж хүсч байна. Би ертөнцийн эзэнд итгэхийг үнэн сэтгэлээсээ итгэхийг оролдож байсан. Хэн нэг нь биднийг өөр өөрийн онцлогтойгоор бүтээж, биднийг хайрладаг гэдэгт итгэхийг хүсч байсан. Цаг хугацаа өнгөрөх тусам та улам л их амьдралын туршлагатай болно. Тэгээд бүх зүйл нэг л биш байгааг ойлгож эхэлнэ.
Дайн, өвчин, үхэл, сүйрэл, өлсгөлөн, бохир заваан орчин, ядуурал, залхаан цээрлүүлэлт, гэмт хэрэг, хээл хахууль. Хорвоо дэлхий нэг л биш ээ. Энэ бол яавч сайн үр дүн биш. Энэ бүгд хэрвээ ертөнцийн эзний хийж чадах хамгийн шилдэг бүтээл юм бол би огтхон ч бишрэхгүй байна. Иймэрхүү ажлын туршлага дээд язгуурт амьд биетэд яасан ч зохихгүй. Ийм ажлыг оффист ажилладаг зан ааш муутай ажилтан л хийж чадна. Иймэрхүү маягаар ажиллаад байвал мань эр аль хэдүйн ажлаасаа халагдсан байгаа. Энэ бүхнийг хараад байхад ертөнцийн эзэн яалтчгүй эрэгтэй хүн байх. Ямар ч эмэгтэй хүн бүх зүйлийг ингэж хөл толгойг нь алдуулж чадахгүй.
Хэрвээ үнэхээр ертөнцийн эзэн байдаг бол тэр ер нь юунд ч санаа зовдоггүй гэдэгт олон ухаалаг хүн итгэдэг байх. Тэр огт тоодоггүй болхоор л иймэрхүү муу үр дагавар гараад байгаад би итгэж байна. Ямар ч ажлын чадваргүй дээд эцэг гэх нөхөрт ухаангүйгээр, сохроор, зорилгогүйгээр итгэдэг робот байхын оронд би орчин тойрноо судалж эхэлсэн. Харин шүтэж дээдлэх юм байдаг юм байнаа. Хайрлаж хүндлэх зүйл байдаг юм байна. Би тэгээд нарыг сонгосон. Нэг л шөнийн дотор би нарыг шүтэгч болоодохлоо. Гэхдээ шөнийн дотор биш л дээ. Шөнө нарыг харж чадахгүй. Дараа өглөө нь харсан эхний зүйл юм.
Олон шалтгаан байнаа. Нэгт би нарыг харж чадна. Бусад бурхдыг бодвол би нарыг бодитоор харж чадна. Юмыг харж чадаж байна гэдэг бол нотолгоог их болгож байгаа юм. Өдөр бүр би нарыг харах бөгөөд надад хэрэгтэй бүхнийг өгдөг. Дулаацуулж, гэрэлтүүлж, хоол хүнсийг болгож, цэцэгсийг ургуулж, биеийг борлуулж, хааяа арьсны хавдар өгдөг. Гэхдээ л өөртэй нь санал нийлсэнгүй гэж биднийг цовдолж, галд шатаадаггүй. Нарны шүтээн бол маш энгийн. Ямар ч оньсого, нууц, баяр ёслол, мөнгөн төлбөр байхгүй бөгөөд ямар ч дуу сурах хэрэггүй. Амралтын өдөр бөөнөөрөө цуглаад бие биенийхээ хувцасыг шинжих байшин ч байхгүй.
Нарны хамгийн сайхан зүйл нь надад хэзээ ч "чи бол үнэ цэнэгүй" гэж хэлэхгүй. Намайг муулахгүй, аврагдах хэрэгтэй ч гэж хэлэхгүй. Надтай шударга харьцдаг. Тэгэхлээр би нарыг шүтдэг боллоо. Гэхдээ... би наранд залбирдаггүй. Яагаад гээч? Би нөхөрлөлөө буруугаар ашигламааргүй байна. Энэ бол бүдүүлэг хэрэг. Хүмүүс ертөнцийн эзэнтэй их бүдүүлэг харьцдаг. Байнга хэдэн их наяд доллар нэхээл, ийм ч зүйл тийм ч зүйл гээл гуйгаал, гувшаал, асуугаал. Надад шинэ машин, шинэ ажил хэрэгтэй байна гээл. Гэхдээ залбирал нь дандаа бүтэн сайнд болдог. Яагаад гэвэл тэр нь ганц завтай өдөр нь.
Энэ бол сайн зүйл биш. Найзтайгаа ингэж харьцаж болохгүй. Хүн бүр янз бүрийн зүйл залбирдаг л даа. Эгч минь гуяндаа мэс засал хийлгэх хэргтэй байна, ах маань дэлгүүрт бие засч байгаад баривчлагдчихлаа. Дийлэнх чинь дэлгүүрт ажилладаг халуухан бүсгүйтэй амраглуулаад өгөөч гэж залбирдаг. Тийм зүйлийн төлөө залбирч болох уу. Би бодохдоо хэрэгтэй л гэж бодож байна. Зүгээрээ юуны ч төлөө залбирч болно. Гэвч ... Ариун сургааль яах болж байнаа. Санаж байна уу. Дээр үед ертөнцийн эзэн ариун сургааль бүтээсэн дээ. Бодож бодож зөв зүйл байна гэж шийдээд амьдралд хэрэгжүүлсэн шүү дээ. Олон тэрбум жил ариун сургааль амжилттай хэрэгжиж байлаа.
Харин та хүрч ирээд өөрийнхөө хүссэн зүйлийг залбираад эхэллээ. Ертөнцийн эзэн яах болж байна? Сургаалиа өөрчлөх үү? Зөвхөн таньд зориулж уу? Хэтэрхий бүдүүлэг байгаан биш үү? Хоёр долларын залбирлийн дэвтэртэй хүн бүр ариун сургаалийг чинь зөрчөөд байвал яах болж байна. Залбирал чинь биелвэл та юу гэж хэлэх вэ? Ертөнцийн эзний хүслээр гэх үү? Хэрвээ ертөнцийн эзэн анхнаасаа л хүссэн юм бол та залбирч цагаа үрэх хэрэг юу байна. Залбирлыг алгасаад түүний хүсэл дээр очиж болдоггүй юм уу. Энэ бүгд их төвөгтэй л дээ.
Энэ бүхний эцэст би нарыг дээдэлдэг болсон гэж хэлсэн. Би гэхдээ наранд залбираагүй. Би хэний төлөө залбирсан гээч? Жо Пеши. Хоёр шалтгаан байна. Нэгт тэр маш сайн жүжигчин. Хоёрт тэр асуудлыг шийдэж чадах хүн шиг санагддаг. Ертөнцийн эзний шийдэж чадахгүй байсан хэдэн зүйлийг Жо Пеши шийдсэн. Олон жилийн турш хөршийнхөө хуцаад салдаггүй нохойг чимээгүй болгох юмсан гэж ертөнцийн эзэнд залбирдаг байлаа. Жо Пеши ирээд бүхнийг шийдсэн. Жирийн бейсболын цохиураар ямар гайхамшгийг бүтээж болдог нь гайхалтай шүү. Жо Пеши гийн төлөө жил гаран залбирч байна. Би нэг зүйлийг л залбирч байх хугацаандаа мэдэж авлаа.
Жо Пеши гээс залбирч юм гуйхад 50 хувьтай, ертөнцийн эзнээс залбирч юм гуйхад бас л 50 хувьтай биелж байв. Заримдаа биелнэ , заримдаа биелэхгүй. Мэргэч, төлгөч, бөө, туулайн савар, ямааны төмсөгийг атгасан шидтэн эмээгээс гуйхад бас л ялгаагүй байлаа. Тэгэхээр залбирах зүйлээ сонгоод, хүслээ хэлээд хүлээхэд л болоо. Библээс гадна ухаалаг, сургамжтай, амьдралд хэрэгтэй түүхүүд олон байдаг. Таньд санал болгож болох түүх бол гурван торойн үлгэр. Их сайхан төгсдөг. Улаан малгайт байна. Ертөнцийн эзэн байхгүй болохоор л бүхнийг байранд оруулж чадахгүй байгаан. Хэзээ ч байгаагүй юм. Хэрвээ үнэхээр ертөнцийн эзэн байгаа юм бол намайг үзэж байгаа үзэгчдийг бүгдийг нь ниргээд алаадах. Харж байна уу? Юу ч болсонгүй. Бүгд эрүүл саруул байна. Би бооцоогоо өндөрсгөе. Ертөнцийн эзэн байгаа юм бол намайг алаадах. Харж байна уу юу ч болсонгүй. Хүүе байзаарай хөл хөшөөд нэг л биш болчих чинь... Төмсөг өвдөж эхэлж байна. Би бас сохорчлоо. Өө зүгээр болчлоо. Жо Пеши байж л дээ. Жо Пеши-г тэнгэр ивээг.
Subscribe to:
Posts (Atom)